“Rusiyanın sönməsi başlayacaq və təsiri sıfıra bərabər olacaq” - Aleks Qriqoriyevs
Tarix: 26-07-2022, 07:58 | Çap et
Tanınmış latviyalı politoloq Aleks Qriqoryevs AYNA-ya müsahibəsində Avropadakı geosiyasi vəziyyət, eləcə də Ukraynadakı müharibə və bunun postsovet məkanına təsirlərindən danışıb. DİA.AZ həmin müsahibəni təqdim edir:
- Dünyada geosiyasi gərginlik İkinci Dünya müharibəsindən sonra ilk dəfə olaraq bu qədər qaynar həddə çatıb. Müəyyən mənada başa düşmək olar ki, Qərb Rusiyanı ikinci SSRİ ilə bağlı ideyalarından çəkindirməyə çalışır, lakin digər tərəfdən, Qərb Moskvadan və iqtisadi əməkdaşlıqdan birdəfəlik imtina etməyə hazırdırmı?
- Gəlin, vəziyyətə obyektiv və hərtərəfli baxaq. Qlobal münaqişə beynəlxalq hüquq normalarına, o cümlədən imzaladığı və ratifikasiya etdiyi çoxsaylı müqavilələrə, konvensiyalara və memorandumlara, o cümlədən Budapeşt Memorandumuna uyğun olaraq öz öhdəliklərinə əməl etmək istəməyən Rusiya tərəfindən yaradılıb. Rusiya beynəlxalq davranış normalarının getdikcə artan təsdiqi tendensiyasını qırmaq istəyir, bu tendensiya bütün XX və XXI əsrin əvvəllərində tədricən artıb və sivil dünyanı sivilləşdirən ən mühüm amillərdən biridir.
Bu hərəkətlərdə Rusiya müəyyən, lakin mənim fikrimcə, Ukraynadan kənarda kifayət qədər güclü və qətiyyətli olmayan cavab alır. İqtisadi əməkdaşlıqdan imtinaya gəlincə, burada iki səviyyə var. Artıq son otuz ildə Rusiyanın Almaniya ilə arasında olduğu kimi, çox güman ki, digər bir Qərb ölkəsi ilə strateji tərəfdaşlığı olmayacaq. Rusiya həddən artıq toksiki olub. Ancaq birdəfəlik, qazanc əldə etmək üçün bir növ ticarət epizodik olaraq baş verəcək.
Ancaq ümumiyyətlə, başsız olmasa da, indi keçəlin başındakı kəpəkdən danışırıq. Rusiya indiki formada nə ərazidə, nə də idarəetmə formasında mövcud olacaq. Bir zaman yeni bir forma inkişaf edəcək, amma nə vaxt və necə olacağı dəqiqliyi ilə hələ aydın deyil.
- Ukrayna hadisələri fonunda postsovet məkanında vəziyyət necə inkişaf edəcək və ABŞ və Avropa İttifaqı üçün postsovet ölkələrinin rolu, əhəmiyyəti nə dərəcədə artıb? Eyni zamanda, açıq deyək, fevralın 24-nə qədər Brüssel postsovet məkanının bütün “kurasiyasını” Rusiyaya verməyə hazır idi. İndi bu paradiqma dəyişibmi?
- Postsovet məkanında baş verənlər bundan sonra daha davamlı olacaq: onun müxtəlif hissələrinin müxtəlif istiqamətlərdə hərəkəti davam edəcək. Baltikyanı ölkələr artıq Avropadır və orada olacaqlar. Ukrayna və Moldova da ora gedir, Gürcüstan da onlara qoşulacaq. Güman edirəm ki, Azərbaycan da Türkiyə ilə birlikdə eyni istiqamətdə hərəkət edəcək. Mərkəzi Asiya öz gələcəyini Çinlə, bəlkə də, Hindistanla əməkdaşlıqda quracaq.
Son illərdə Rusiya öz ətrafındakı ölkələrə nəsə təklif edə bilirdisə, bu, yalnız bir tərəfdən neft dollarları, digər tərəfdən isə təhdidlər hesabına idi. Bunlar olmayandan sonra təklif ediləcək bir şey olmayacaq. Rus dilini unutmağa başlamağın vaxtı çatıb.
Brüsselə gəlincə, birləşmiş Avropa, sadəcə olaraq, zərər çəkmədən, tanımadığı, problemlərini anlamadığı ölkələrə görə Rusiya ilə münaqişə etmək istəmədi. Üstəlik, bunun müharibəyə qədər gəlməyəcəyinə ümid edirdilər. Hesab edirdilər ki, Putin öləcək və problem öz-özünə həll olunacaq. Yəni, həqiqətən başa düşmür və incələyə bilmirdilər.
- Rusiyanın zəifləməsi, dünyada nüfuzdan düşməsi fonunda postsovet ölkələrində Kremldən hansı addımlar gözlənilməlidir?
- İsteriya. Bu, başlanğıcda, iktidarsızlıqdan qaynaqlanır. Sonra Rusiyanın sönməsi başlayacaq və Rusiyanın təsiri sıfıra bərabər olacaq.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • "Qərb və müttəfiqləri Ermənistan vasitəsilə Azərbaycanı təzyiq altında saxlamaq məqsədi güdür"
Bu gün, 19:10 |
|
|
|
| • Avropa Parlamentinin “erməni sevgisi”: - “Siyasi riyəkarlığın platforması”
Bu gün, 19:02 |
|
|
|
| • Yekun sülhdən danışmaq çətindir - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 19:00 |
|
|
|
| • Azad Qaraqoyunlu kəndi ərazisində ağacəkmə aksiyası davam etdirilir - FOTO
Bu gün, 18:56 |
|
|
|
| • İsrailin növbəti hədəfi Xameneyidir - Şok iddia
Bu gün, 16:28 |
|
|
|
| • Bakının üç şərti, İrəvanın iki istəyi var: Proses sürətləndi - AKTUAL
Bu gün, 16:17 |
|
|
|
| • İrana NÖVBƏTİ HÜCUM: - Bu dəfə terrorçular...
Bu gün, 16:12 |
|
|
|
| • Cəbhədə yeni oyunçular: Çin Ukraynaya qoşun yeridir? - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 16:09 |
|
|
|
| • Bakı aeroportu payız-qış uçuş cədvəlinə keçir - DİQQƏT
Bu gün, 16:05 |
|
|
|
| • Zaur Mikayılovdan yeni təyinat - ƏMR
Bu gün, 15:55 |
|
|
|
| • Aİ İsraillə bağlı məsləhətləşmələr aparır - TASS
Bu gün, 15:41 |
|
|
|
| • "Verilişimə nə Vəfanı, nə də Şəbnəmi çağırmayacağam"
Bu gün, 15:21 |
|
|
|
| • Bidzina İvanişvili: "Xarici agentura qalib gəlsə, müharibə olacaq" - "Keçmə, namərd körpüsündən"...
Bu gün, 15:18 |
|
|
|
| • Qapını açmadı, əlil sərnişini döydü - Bakıda avtobus sürücüsü cəzalandırıldı
Bu gün, 15:09 |
|
|
|
| • Feyziyev indi də Naxçıvanın TENDERXANASINDA... - Talıbovun dövründə oralarda görünməmişdi...
Bu gün, 15:07 |
|
|
|
| • “Müxalifətin qalib gələcəyi halda Rusiya Gürcüstanı Ukraynaya çevirə bilməyəcək...”
Bu gün, 14:59 |
|
|
|
| • “Yaşıl dünya naminə həmrəylik ili” elan edilməsi ilə əlaqədar “Ağacəkmə aksiyası” keçirilib - FOTO
Bu gün, 14:50 |
|
|
|
| • 94 yaşlı ahıl qadını qapı-qapı gəzdirdilər... - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 14:48 |
|
|
|
| • Qərb Gürcüstan hökumətinə xəbər göndərib: - “Seçkidən sonra…”
Bu gün, 14:32 |
|
|
|
| • Azərbaycanla bağlı kritik təmas: - Hakan Fidan açıq danışdı
Bu gün, 14:30 |
|
|
|
| • Azərbaycanın qarşısında HİNDİSTAN MANEƏSİ - AÇIQLAMA
Bu gün, 14:11 |
|
|
|
| • Paşinyan hakimiyyəti üçün ciddi risk - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 14:02 |
|
|
|
| • Avropa Parlamentinin qəbul etdiyi son qətnamə də... bu məqsədə xidmət edir
Bu gün, 14:00 |
|
|
|
| • Tanınmış aparıcı ailə həyatı qurdu: - “Çox xoşbəxtəm, çünki...”
Bu gün, 13:59 |
|
|
|
| • Azərbaycan beynəlxalq münasibətlərdə çoxtərəflilik prinsipinin fəal tərəfdarıdır - MƏQALƏ
Bu gün, 13:50 |
|
|
|
| • Gürcüstanda hər iki tərəf öz qələbəsinə əmindir
Bu gün, 13:43 |
|
|
|
| • Əliyevlə görüşdən sonra toplandılar - “Joqovurd”
Bu gün, 13:39 |
|
|
|
| • Xoşqədəmin çağırışı Gürcüstanı qarışdırdı: “Üzr istəsin” - DETALLAR
Bu gün, 13:34 |
|
|
|
| • Qonşu qadını döyüb, qızını öldürən şəxsə cəza verildi: - "Səhər durdum gördüm ölüb..."
Bu gün, 13:23 |
|
|
|
| • Tərtərdə "Yaşıl dünya naminə həmrəylik ili" çərçivəsində ümumrayon ağacəkmə aksiyası keçirilib - FOTO
Bu gün, 13:15 |
|
|
|
| • Əminə Yusifqızı haqqına yayılan xəbərləri YALANLADI: - “Ölsəm qəfil öləcəm, xəstə olmayacam”
Bu gün, 13:09 |
|
|
|
| • Paşinyandan geri addım: - “Referendum olmayacaq”
Bu gün, 13:00 |
|
|
|
| • “İçi çürük adamlar mənəm-mənəm deyir” - Əməkdar artist
Bu gün, 12:53 |
|
|
|
| • “NATO ölkələri BRİCS-in “qapılarını döyür”, amma...” - Hərbi analitik
Bu gün, 12:47 |
|
|
|
| • Əməkdar artist özünə BAHALI MAŞIN aldı - VİDEO
Bu gün, 12:45 |
|
|
|
| • Bakıda genişmiqyaslı iməcilik keçirilib - FOTO
Bu gün, 12:38 |
|
|
|
| • Təmiz kərə yağı istehsal etsək, 30 manata olacaq - BÖHRAN VAR...
Bu gün, 12:35 |
|
|
|
| • Qiyamətə qədər sürəcək SAVAŞ... - ŞƏRH
Bu gün, 12:25 |
|
|
|
| • Cəbrayılda yük maşını qaçıran șəxslər saxlanılıblar
Bu gün, 12:23 |
|
|
|
| • Gülənin dəfnindəki sirli adamlar – Onları mərasimə kim göndərib?
Bu gün, 12:20 |
|
|
|
| • “Apo hazırda heç bir dəyəri olmayan zavallı bir adamdır” - REAKSİYA
Bu gün, 12:19 |
|
|
|
| • Dağlıq ərazilərdə qar yağacağı ehtimalı var - belə deyirlər...
Bu gün, 12:16 |
|
|
|
| • Fransa terrorçulara və ekstremistlərə belə "hami"lik edir - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 12:15 |
|
|
|
| • Türkiyə Ermənistanla sərhədlərini açmayacaq - Sülh sazişi imzalanmasa...
Bu gün, 12:00 |
|
|
|
| • “Avropa İttifaqı mini-Çindir” - Tramp
Bu gün, 11:58 |
|
|
|
| • “İrana hücumda 100-dən çox İsrail təyyarəsi iştirak edib” – JPost
Bu gün, 11:56 |
|
|
|
| • Keçirilən aksiyalar paytaxtın ekoloji durumunu daha da yaxşılaşdıracaq - FOTO
Bu gün, 11:47 |
|
|
|
| • "Real Ermənistan Bakı, artsax və Naxçıvandan başlayır...” -Paşinyan getsə, belələri gələcək...
Bu gün, 11:36 |
|
|
|
| • Yeni HƏBS DALĞASI - Qanun sərtləşdirilsə də...
Bu gün, 11:32 |
|
|
|
| • Seymur Verdizadə baş redaktorluqdan getdi
Bu gün, 11:21 |
|
|
|
|
