Rusiyanın yeni Dəniz Doktrinası, düşmənliyin rəsmi elanı və kritik cəbhə xətti - NƏ BAŞ VERİR?
Tarix: 2-08-2022, 08:23 | Çap et
İki gün əvvəl Rusiyada təsdiq edilən yeni Hərbi Dəniz Doktrinasının və Hərbi Dəniz Nizamnaməsinin imzalanma mərasimi olub. Sankt-Peterburq Dövlət Tarix Muzeyində keçirilən mərasimdə Rusiya Silahlı Qüvvələrinin daxili xidmətini təyin edən fərmanda da dəyişiklik edilib. Bununla da, sonuncu dəfə 2015-ci il iyunun 17-də qəbul edilən Dəniz Doktrinası qüvvədən düşmüş olub.
Bu arada, elə həmin gün Ukraynadan zərbə gəlib. Rusiyanın Qara dəniz donanmasının Krımdakı qərargahı SİHA (silahlı və pilotsuz uçuş aparatı) tərəfindən vurulub. Rus mediası hadisəni sadə bir hücum kimi qiymətləndirsə də, 6 nəfərin yaralandığı partlayışa görə Sevastopolda Hərbi Dəniz Günü tədbirləri ləğv edilib.
Putin isə mərasimdəki çıxışında hərbi donanmanın imkanlarının daim təkmilləşdirildiyini vurğuladı: “Donanma ölkəmizin sərhədlərində və dünya okeanının istənilən bölgəsində strateji vəzifələri uğurla yerinə yetirir. O, bizim suverenliyimizə və azadlığımıza hücum etmək qərarına gələn hər kəsə ildırım sürəti ilə cavab verə bilər”.
Mərasimdə ən kritik məqamlardan biri də "Zirkon" hipersəs raketlərinin bir neçə ay sonra Rusiya donanmasının istifadəsinə veriləcəyi xəbəri oldu. Putin bu raketləri “maneəsiz” ifadəsi ilə dəyərləndirib.
Səs sürətindən 9 dəfə çox (saatda 10.000 km-dən çox) hərəkət qabiliyyətinə malik olduğu bildirilən “Zirkon” hipersəs raketləri ilə bağlı məlumat elə həmin gün Britaniya mətbuatında da yer almağa başladı. Douglas Patience imzası ilə ilə yayımlanan məqalə tez bir zamanda xəbər portallarında peyda oldu.
Sözügedən məqalədən çıxarışda deyilir: “Son bir il ərzində Rusiya hərbi gəmilərdən və sualtı qayıqlardan atılan “Zirkon”un çoxlu sınaqlarını həyata keçirib. Belə yüksək sürətlə hərəkət edən raket təxminən beş dəqiqəyə Londona çatacaq”.
Rus mətbuatının yazdığına görə, “Zirkon”la təchiz edilmiş ilk gəmiyə “Admiral Qorşkov” adı veriləcək. Qorşkov Qara dəniz və Azov dənizlərində SSRİ dövrünün rəsmi komandan adıdır.
Yeni doktrinaya gəlincə, ən mühüm dəyişiklik ondan ibarətdir ki, 2015-ci il sənədində xarici təhlükə “NATO-nun Rusiya xəttinə doğru irəliləməsi” idisə, indi real təhlükə “ABŞ və onun müttəfiqləri” kimi açıq şəkildə ifadə olunub. “ABŞ və müttəfiqləri” ifadəsi tez-tez istifadə olunur.
Yaxşı, burada, məsələn, Yunanıstan və Cənubi Kipr Rusiyanın dəniz müdafiə bölgəsində hansı düşmən sinfindədir? Türkiyə bu prosesdə “Mavi Vətən” doktrinasını hansı çərçivədə inkişaf etddirəcək? Çox güman ki, bu sənəd Rusiya ilə yeni əməkdaşlıq sahələri meydana çıxaracaq, eləcə də şəraitdən asılı olaraq yeni qarşıdurmaların üzə çıxarılmasına təkan verəcək. Bu sahədə ekspertlərin yeni rus doktrinasını təhlil etmələri faydalı olardı.
Sənədə görə, ABŞ və müttəfiqlərinin Rusiyanın Dünya Okeanındakı hüquq və maraqlarını məhdudlaşdırmaq istəyi və bu istiqamətdə ərazi iddiaları təhlükə kimi müəyyən edilir. Bu gün Litva sahillərində sıxılıb qalmış kimi görünən Kalininqrada çatmaq üçün Ust-Luqa və Sankt-Peterburq limanları arasında bərə xəttinin yaradılması nəzərdə tutulur.
Həmçinin, doktrinada milli təhlükəsizlik xəttinə Kuril və Baltik boğazları, Qara dəniz və Aralıq dənizinin şərqi, Asiya və Afrika sahilləri boyunca geniş dəniz nəqliyyat xətti daxildir. Mövcud müttəfiqlərlə dəniz əməkdaşlığının artırılacağı, Arktika, Asiya-Sakit okean, Xəzər dənizi və Hind okeanında düşmən bölgələrinin izlənəcəyi bildirilir.
Xüsusilə, doktrinanın mətnində Qara dəniz və Krımda donanmaların gücləndirilməsi və karbohidrogen kəşfiyyatı fəaliyyətlərinin sürətləndirilməsinin vurğulanması Türkiyənin orta və uzunmüddətli perspektivdə Qara dənizdə mövcudluğu və geostrateji təhlükəsizliyi baxımından son dərəcə əhəmiyyətlidir. Bu bölgədəki sabitliyi pozan balans dəyişiklikləri həm Türkiyənin suveren hüquqları, həm də Montrö müqaviləsinin davamlılığı baxımından diqqətlə araşdırılmalıdır.
Müəllif: Prof. Dr. Kürşad Zorlu
Mənbə: "haberturk.com.tr"
Uyğunlaşdırma AYNA-ya məxsusdur
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • "Ermənistan bu üç şərti qəbul etməsə…" - Detallar açıqlandı
Bu gün, 12:24 |
|
|
|
| • Paşinyan ad çəkdi, kütləvi istefa başladı - “Hraparak”
Bu gün, 12:22 |
|
|
|
| • Tibbi qurum 4,6 milyon manatlıq tenderinin - QALİBİNİ AÇIQLADI
Bu gün, 12:18 |
|
|
|
| • "“Instagram”da nə yeyib, nə geyindiyimizi göstərmirik..."
Bu gün, 12:12 |
|
|
|
| • Göydə bircə ovuc "tüstü"sü qaldı... - Neft də qurtarır, qaz da...
Bu gün, 12:05 |
|
|
|
| • Azərbaycanda bank sektorunun vəziyyəti açıqlandı – 914 milyon xalis mənfəət
Bu gün, 11:55 |
|
|
|
| • Naxçıvanın dizini belə yerə gətirirlər... - AXI NİYƏ?..
Bu gün, 11:51 |
|
|
|
| • "Sizə qulaq asdıqca adamı dəhşət bürüyür... - Elə bil ki, ölkə bütün uçuruma gedir"
Bu gün, 11:47 |
|
|
|
| • Xüsusi təyinatlılar Kurskda: - Ukraynanın mövqeyi məhv edildi
Bu gün, 11:43 |
|
|
|
| • “Böyüklər” qitələri nizamlaya bilmirlər - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 11:36 |
|
|
|
| • Qolunu və ya ayağını itirənlər təkrar müayinəyə cəlb olunmamalıdır - ÇAĞIRIŞ
Bu gün, 11:34 |
|
|
|
| • AMB BOKT-larla bağlı son iki qərarını şərh edib - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 11:33 |
|
|
|
| • Ermənilər Başkəndə iddiadan imtina edəcək? - AÇIQLAMA
Bu gün, 11:28 |
|
|
|
| • Bakıda bu bank müştərilərinin evlərini xəbərsiz satdı - DƏLİXANADIR, VALLAH...
Bu gün, 11:24 |
|
|
|
| • Şadlıq saraylarında "dodaq uçuqladan" qiymətlər: Menyu 400 manat - BU NƏDİ BELƏ?..
Bu gün, 11:20 |
|
|
|
| • "Mən əxlaqsızlıq eləmişəm, sizin də qeyrətiniz yoxdur" - Anasını qətlə yetirən oğulun məhkəməsi
Bu gün, 11:13 |
|
|
|
| • Həyat yoldaşını vəzifəyə gətirdiyi deyilən deputatdan AÇIQLAMA - "Əmri mən vermirəm..."
Bu gün, 11:12 |
|
|
|
| • Məhkəmə koopertiv sədrini 12 il 8 ay müddətinə azadlıqdan məhrum edib
Bu gün, 11:07 |
|
|
|
| • Evini girov qoyub pul götürdü... 7 MİN RÜŞVƏT VERDİ... - Şərur Mərkəzi Xəstəxanasında İŞÇİ TƏLƏSİ...
Bu gün, 11:05 |
|
|
|
| • Dudanın İrəvana gətirdiyi plan: - "Hədəfdə Bakı da var"
Bu gün, 10:55 |
|
|
|
| • Rusiya sərhədində gözləyən erməni yük maşınlarının sayı...
Bu gün, 10:54 |
|
|
|
| • "2 qızıl taxt var idi, birində Ərdoğan, digərində mən oturdum" - Merkel ilk dəfə açıqladı
Bu gün, 10:46 |
|
|
|
| • Azərbaycanda yüksək vəzifəli şəxslər işdən çıxarıldılar - SİYAHI
Bu gün, 10:43 |
|
|
|
| • Naxçıvan Karate-do Federasiyası fəaliyyətini dayandırıb
Bu gün, 10:41 |
|
|
|
| • Tovuz Sosial- İqtisadi Kollecin yeni direktorundan da şikayət var – Müəllimlər haqlarını tələb edir
Bu gün, 10:28 |
|
|
|
| • Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun ağırlaşan pensiya şərtləri... pensiyaçı sayını azaldır
Bu gün, 10:21 |
|
|
|
| • Xalq artisti film vaxtı həqiqətənmi bətnindəki övladını itirib?
Bu gün, 10:14 |
|
|
|
| • Məhkəmə Zümrüd Yağmurun barəsində axtarış qərarı çıxardı - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 10:11 |
|
|
|
| • Malalamaqla deyil, bu nazir dəyişməlidir… - ÇAĞIRIŞ
Bu gün, 10:07 |
|
|
|
| • “Christian Dior" Azərbaycanda 4,3 mln. avroluq şirkətini ləğv edib
Bu gün, 10:01 |
|
|
|
| • 13 maddəlik razılaşma: Bakı və İrəvan ilin sonuna kimi... - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 09:53 |
|
|
|
| • “City Leasing Group”a direktor təyin olunub - FOTO
Bu gün, 09:45 |
|
|
|
| • Əlavə ödənişlər hansı tələblərə əsasən ödənilir? - Ekspert danışır...
Bu gün, 09:40 |
|
|
|
| • ADY-yə məxsus iki şirkət birləşir
Bu gün, 09:34 |
|
|
|
| • Azərbaycan 15 ildən çoxdur ki... NATO sistemi üzərində işləyir
Bu gün, 09:31 |
|
|
|
| • Hərbi ekspertin HƏBSİ: Qəsd, yoxsa... - ŞOK DETALLAR
Bu gün, 09:19 |
|
|
|
| • Keçmiş `JEK` müdiri sakinləri DƏRDƏ SALIB... - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 09:17 |
|
|
|
| • Naxçıvan hakimiyyətinə AĞIR İTTİHAM - "1 milyardlıq layihəni..."
Bu gün, 09:08 |
|
|
|
| • Vətəndaşların fərdi məlumatlarını ələ keçirən kibercinayətkarların məhkəməsi başlayıb
Bu gün, 09:04 |
|
|
|
| • Hakim doğru-dürüst QƏRAR VERƏCƏKMİ? - "Sonra da soruşurlar ki..."
Bu gün, 09:03 |
|
|
|
| • ABŞ hələ də "Oreşnik" raket sınaqlarının vurduğu zərəri hesablamayıb - Sabrina Sinqx
Bu gün, 08:55 |
|
|
|
| • Açıq-aşkar ZAY MƏHSUL satırlar... - GİLEY
Bu gün, 08:46 |
|
|
|
| • “Capital City” MTK üçün İNSAN CANI BİR HEÇDİR... - BU NƏDİ BELƏ?..
Bu gün, 08:40 |
|
|
|
| • SALYANDA 100 YAŞLI TARİXİ BİNA UÇUR... - DİQQƏT
Bu gün, 08:34 |
|
|
|
| • “Yaşıl dəhliz”ə kimlər və necə nəzarət edir? - Mallar başqa, sənədlər başqa...
Bu gün, 08:29 |
|
|
|
| • Bakıdan sonra İrəvana getdi: Qovluğunda nə var idi? - Görünəni odur ki...
Bu gün, 08:26 |
|
|
|
| • Maaş və pensiya artımları, Yeni il bayramında artan tələbat - Bahalaşmanın qarşısı necə alına bilər?
Bu gün, 08:23 |
|
|
|
| • TRENDYOL müştəriləri narazılıq edir - SON GÜNLƏR...
Bu gün, 08:16 |
|
|
|
| • Din tayfası da Nəcəflidən GİLEY EDİR - İLGİNC FAKT
Bu gün, 08:11 |
|
|
|
| • 70 kilo qızılın izi ilə: ƏSLİNDƏ... - Daha bir məqam...
Bu gün, 08:03 |
|
|
|
|
