Artıq hər kəs bu yeni dalğaya təslim olur və olmalıdır - NƏ ETMƏLİ?
Tarix: 18-08-2022, 07:56 | Çap et
Artıq hər kəs bu yeni dalğaya təslim olur və olmalıdır
2000-ci illərlə birlikdə “günlərin bir günü şirkətlər, firmalar öz işçilərini uzaqdan işlədəcəklər” fikri populyarlıq qazanmağa başlamışdı. Ancaq başda qlobal şirkətlər, böyük holdinqlər olmaqla, milyonlarla firma bu fikrə, bu ideyaya ağız büzürdü. Çünki belə bir iş yanaşmasının (remote working, teleworking - uzaqdan işləmə, məsafədən çalışma) səmərəsiz olacağı və şirkətlərin ciddi iş və gəlir itkisi yaşayacağı düşünülürdü.
Amma milyonlarla şirkətin düşündüyünün əksi baş verdi - son 2 ildə uzaqdan işləməyin çox effektiv olduğu sübut olundu. Maraqlı tərəfi odur ki, pandemiya bitdiyi halda, uzaqdan iş prinsipi nəinki aradan qalxmır, əksinə daha da geniş yayılır və yerini möhkəmlədir.
Ekspertlər pandemiyanın iş həyatına qalıcı bir miras qoyduğunu dilə gətirirlər. Bu, heç vaxt dəyişməyəcək bir tendensiyadır. Bunun bir neçə aydın səbəbləri var:
Birincisi, bu, milyonlarla şirkət və firmanı minlərlə insanın işlədiyi nəhəng ofislərə bağlanmaqdan, nəhəng ofisləri saxlamaqdan, binalar və ofislər üçün böyük məbləğdə vəsait ödəməkdən xilas etdi. Keçən yazdan bəri aparıcı iqtisadiyyatlarda aparılan onlarla araşdırma göstərir ki, bir çox şirkət və ya firmaların ofislərində həftəlik işçilərin orta sayı 25-30 faiz arasındadır. Buna görə də, yeni ofis planı işçilərin kompüterini sistemə qoşa biləcəyi masaları olan açıq iş sahəsi kimi nəzərdə tutulub. Beləliklə, işə gəlməyə ehtiyacı olmayan onlarla insana, iri şirkətlərdə yüzlərlə, hətta minlərlə kvadratmetr boş yerə ehtiyac qalmır.
İkinci böyük təsir - dünyanın hər yerində rahat şəkildə işçilər saxlamaq və işlətmək imkanının yaranmasıdır. Dünyanın aparıcı şirkətləri, inkişaf etməkdə olan şirkətlər çox vaxt güclü “beyinləri” təkcə öz ölkələrində deyil, həm də dünyanın hər yerində, xüsusən də inkişaf etməkdə olan aparıcı ölkələrdə axtarırlar. Keçmişdə pasport, viza, iş icazəsi kimi bürokratik və baha başa gələn prosedurlar ucbatından xaricdəki uğurlu kadrların cəlb olunması hər iki tərəf üçün çətin idi. Ancaq bu gün aşkar edilmiş kadrların öz ölkəsindən işləməyə davam etməsi rahat və mümkündür. Belə ki, şirkətlər və firmalar nəinki xeyli xərcdən xilas olur, həm də həmin şəxsi məvacibinə uyğun daha yüksək maaş vermək əvəzinə, öz ölkələrində aşkarlanan kadrların alıcılıq qabiliyyətinə görə kifayət qədər məqbul olan maaşla çalışdırır.
Ticarət sektorunda, pərakəndə satış, logistika, maliyyə, informasiya texnologiyaları və proqram təminatı şirkətlərində və gündəlik şirkət fəaliyyətinin uzaqdan idarə oluna biləcəyi onlarla sektorda uzaqdan işə keçid qlobal miqyasda 40-60 faiz arasındadır. Hətta istehsal sənayesi üçün də müəyyən miqyasda “ağ yaxalıqlı” işçilər üçün müraciətlər artır.
Əslində, virtual reallıq eynəkləri ilə maşında nasazlığı uzaqdan aşkar edəcək və sözügedən maşının uzaqdan təmirini təmin edəcək proqram və texnologiyalar inkişaf etdikcə istehsal sənayesinin müxtəlif sahələrində uzaqdan işləmə meylinin artacağını söyləmək olar. Elektron ticarət qlobal tutumu və trilyonlarla dollara çatan həcmi ilə son 10 ilin ən populyar və ən sürətlə inkişaf edən sektorudur. Bu sektorda distant işləməyə meyl demək olar ki, 90 faizə çatıb. Robot texnologiyası daha da inkişaf etdikcə, robotların da uzaqdan idarə olunduğu istehsal sənayesinin reallaşmasına, bəlkə də, 10 il qalıb.
Uzaqdan iş şəraitinin geniş tətbiqi işçilərin hüquqlarını qorumaq üçün yerli hökumətlərdən yeni tendensiyanın spesifik şərtlərini əhatə edən, daha ətraflı hüquqi tənzimləmələr hazırlamağı tələb edir. Uzaqdan işləməyə meylin bu qədər geniş vüsət aldığı bir dünyada bütün işçilərin kadr stajının olub-olmaması, müqavilənin olub-olmaması, işçi hüquqları ilə bağlı adekvat məlumatın olub-olmaması daha intensiv şəkildə izlənilməli olan bir sahədir.
Bu səbəbdən, dövlət orqanının iş yeri ziyarətləri ilə yanaşı, bu yeni dövr üçün iş həyatı yoxlamalarını da uzaqdan həyata keçirməli, uzaqdan çalışan işçilərlə virtual görüşlər təşkil etməli, iş prosesini onlayn şəkildə, görüntülü izləməlidir. Çünki, bu yeni tendensiya “virtual köləlik” nizamı formalaşdıra biləcək dərəcədə risk daşıyan bir sahədir.
Müəllif: Kərəm Alkın
Mənbə: "sabah.com.tr"
Uyğunlaşdırma AYNA-ya məxsusdur
Müəllif: İsmayıl Məmmədli
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Xaricdən gətirilən kərə yağı 20 qəpik ucuzlaşsa da, mareketlərdə 1,85 manat bahalanıb - SİYAHI
Bu gün, 12:46 |
|
|
|
| • İcra başçısı bacısı oğlunu yenidən özünə köməkçi təyin etdi - FOTO
Bu gün, 12:42 |
|
|
|
| • Arabir leysan olacaq - belə deyirlər...
Bu gün, 12:33 |
|
|
|
| • "Ermənistan bu üç şərti qəbul etməsə…" - Detallar açıqlandı
Bu gün, 12:24 |
|
|
|
| • Paşinyan ad çəkdi, kütləvi istefa başladı - “Hraparak”
Bu gün, 12:22 |
|
|
|
| • Tibbi qurum 4,6 milyon manatlıq tenderinin - QALİBİNİ AÇIQLADI
Bu gün, 12:18 |
|
|
|
| • "“Instagram”da nə yeyib, nə geyindiyimizi göstərmirik..."
Bu gün, 12:12 |
|
|
|
| • Göydə bircə ovuc "tüstü"sü qaldı... - Neft də qurtarır, qaz da...
Bu gün, 12:05 |
|
|
|
| • Azərbaycanda bank sektorunun vəziyyəti açıqlandı – 914 milyon xalis mənfəət
Bu gün, 11:55 |
|
|
|
| • Naxçıvanın dizini belə yerə gətirirlər... - AXI NİYƏ?..
Bu gün, 11:51 |
|
|
|
| • "Sizə qulaq asdıqca adamı dəhşət bürüyür... - Elə bil ki, ölkə bütün uçuruma gedir"
Bu gün, 11:47 |
|
|
|
| • Xüsusi təyinatlılar Kurskda: - Ukraynanın mövqeyi məhv edildi
Bu gün, 11:43 |
|
|
|
| • “Böyüklər” qitələri nizamlaya bilmirlər - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 11:36 |
|
|
|
| • Qolunu və ya ayağını itirənlər təkrar müayinəyə cəlb olunmamalıdır - ÇAĞIRIŞ
Bu gün, 11:34 |
|
|
|
| • AMB BOKT-larla bağlı son iki qərarını şərh edib - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 11:33 |
|
|
|
| • Ermənilər Başkəndə iddiadan imtina edəcək? - AÇIQLAMA
Bu gün, 11:28 |
|
|
|
| • Bakıda bu bank müştərilərinin evlərini xəbərsiz satdı - DƏLİXANADIR, VALLAH...
Bu gün, 11:24 |
|
|
|
| • Şadlıq saraylarında "dodaq uçuqladan" qiymətlər: Menyu 400 manat - BU NƏDİ BELƏ?..
Bu gün, 11:20 |
|
|
|
| • "Mən əxlaqsızlıq eləmişəm, sizin də qeyrətiniz yoxdur" - Anasını qətlə yetirən oğulun məhkəməsi
Bu gün, 11:13 |
|
|
|
| • Həyat yoldaşını vəzifəyə gətirdiyi deyilən deputatdan AÇIQLAMA - "Əmri mən vermirəm..."
Bu gün, 11:12 |
|
|
|
| • Məhkəmə koopertiv sədrini 12 il 8 ay müddətinə azadlıqdan məhrum edib
Bu gün, 11:07 |
|
|
|
| • Evini girov qoyub pul götürdü... 7 MİN RÜŞVƏT VERDİ... - Şərur Mərkəzi Xəstəxanasında İŞÇİ TƏLƏSİ...
Bu gün, 11:05 |
|
|
|
| • Dudanın İrəvana gətirdiyi plan: - "Hədəfdə Bakı da var"
Bu gün, 10:55 |
|
|
|
| • Rusiya sərhədində gözləyən erməni yük maşınlarının sayı...
Bu gün, 10:54 |
|
|
|
| • "2 qızıl taxt var idi, birində Ərdoğan, digərində mən oturdum" - Merkel ilk dəfə açıqladı
Bu gün, 10:46 |
|
|
|
| • Azərbaycanda yüksək vəzifəli şəxslər işdən çıxarıldılar - SİYAHI
Bu gün, 10:43 |
|
|
|
| • Naxçıvan Karate-do Federasiyası fəaliyyətini dayandırıb
Bu gün, 10:41 |
|
|
|
| • Tovuz Sosial- İqtisadi Kollecin yeni direktorundan da şikayət var – Müəllimlər haqlarını tələb edir
Bu gün, 10:28 |
|
|
|
| • Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun ağırlaşan pensiya şərtləri... pensiyaçı sayını azaldır
Bu gün, 10:21 |
|
|
|
| • Xalq artisti film vaxtı həqiqətənmi bətnindəki övladını itirib?
Bu gün, 10:14 |
|
|
|
| • Məhkəmə Zümrüd Yağmurun barəsində axtarış qərarı çıxardı - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 10:11 |
|
|
|
| • Malalamaqla deyil, bu nazir dəyişməlidir… - ÇAĞIRIŞ
Bu gün, 10:07 |
|
|
|
| • “Christian Dior" Azərbaycanda 4,3 mln. avroluq şirkətini ləğv edib
Bu gün, 10:01 |
|
|
|
| • 13 maddəlik razılaşma: Bakı və İrəvan ilin sonuna kimi... - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 09:53 |
|
|
|
| • “City Leasing Group”a direktor təyin olunub - FOTO
Bu gün, 09:45 |
|
|
|
| • Əlavə ödənişlər hansı tələblərə əsasən ödənilir? - Ekspert danışır...
Bu gün, 09:40 |
|
|
|
| • ADY-yə məxsus iki şirkət birləşir
Bu gün, 09:34 |
|
|
|
| • Azərbaycan 15 ildən çoxdur ki... NATO sistemi üzərində işləyir
Bu gün, 09:31 |
|
|
|
| • Hərbi ekspertin HƏBSİ: Qəsd, yoxsa... - ŞOK DETALLAR
Bu gün, 09:19 |
|
|
|
| • Keçmiş `JEK` müdiri sakinləri DƏRDƏ SALIB... - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 09:17 |
|
|
|
| • Naxçıvan hakimiyyətinə AĞIR İTTİHAM - "1 milyardlıq layihəni..."
Bu gün, 09:08 |
|
|
|
| • Vətəndaşların fərdi məlumatlarını ələ keçirən kibercinayətkarların məhkəməsi başlayıb
Bu gün, 09:04 |
|
|
|
| • Hakim doğru-dürüst QƏRAR VERƏCƏKMİ? - "Sonra da soruşurlar ki..."
Bu gün, 09:03 |
|
|
|
| • ABŞ hələ də "Oreşnik" raket sınaqlarının vurduğu zərəri hesablamayıb - Sabrina Sinqx
Bu gün, 08:55 |
|
|
|
| • Açıq-aşkar ZAY MƏHSUL satırlar... - GİLEY
Bu gün, 08:46 |
|
|
|
| • “Capital City” MTK üçün İNSAN CANI BİR HEÇDİR... - BU NƏDİ BELƏ?..
Bu gün, 08:40 |
|
|
|
| • SALYANDA 100 YAŞLI TARİXİ BİNA UÇUR... - DİQQƏT
Bu gün, 08:34 |
|
|
|
| • “Yaşıl dəhliz”ə kimlər və necə nəzarət edir? - Mallar başqa, sənədlər başqa...
Bu gün, 08:29 |
|
|
|
| • Bakıdan sonra İrəvana getdi: Qovluğunda nə var idi? - Görünəni odur ki...
Bu gün, 08:26 |
|
|
|
| • Maaş və pensiya artımları, Yeni il bayramında artan tələbat - Bahalaşmanın qarşısı necə alına bilər?
Bu gün, 08:23 |
|
|
|
|
