AZƏRBAYCANLA ERMƏNİSTANIN OXŞAR CƏHƏTLƏRİ
Tarix: 29-10-2012, 09:40 | Çap et
 VƏ YAXUD CƏNUBİ QAFQAZDA SEÇKİ MARAFONLARI
Cənubi Qafqazda müasir şəraitdə siyasi proseslərə, şübhəsiz, oktyabrda Gürcüstanda keçirilən parlament seçkilərinin yekunları ton verdi. Orada müxalifət partiyalarının "Gürcü arzusu" koalisiyası özü də gözləmədən təkcə ölkənin özündə yox, postsovet məkanında da tam yeni situasiya yaratdı.
Regionda seçkilərin ən əsas nəticəsi ilk dəfə prezident Mixail Saakaşvilinin komandasının hakimiyyəti dinc yolla Bedzina İvanişvilinin rəhbərliyi ilə müxalifət koalisiyasına verməsi oldu. Beləliklə, 2003-cü ildə başlanan “təkamül yolu ilə inqilab” gürcü eksperimenti Cənubi Qafqazda situasiyaya təsir etməkdə davam edir.
O da şübhə doğurmur ki, Gürcüstandakı yekunlar və hökumətin islahatların dərinləşdirilməsi üzrə növbəti addımları qonşu ölkələr olan Azərbaycan və Ermənistanda şüurlara və ovqata təsir edəcək. Bu artıq bu ölkələrin daxili siyasi həyatında sezilir. Yeni erməni parlamentində blok qarşıdurmasının güclənməsi və Azərbaycan hakimiyyətinin real müxalifətlə dialoqunun başlanması bu il yeni elementlər oldu.
Son üç il və qarşıdan gələn il deputat və prezidentlərin seçkisinin permanent fazaları kimi qeyd edilir. Burada seçki prosesində demokratik fonun autsayderi Azərbaycandır. Burada 2010-cu ilin parlament seçkiləri də regiondakı seçki marafonunda yanlış start oldu. Bu, bütün postsovet tarixində ən pis seçkilər idi və parlamentə bir müxalifətçi belə düşmədi. Amma hakimiyyət müxalifəti tam sıradan çıxarmaq, onu sistemdən kənarda qoymağa cəhd edərkən “ərəb baharı” reallığı və qonşu Qafqaz ölkələrində demokratikləşmə şəraitində tamam başqa effekt aldı. Hakimiyyət 2013-cü ilin prezident seçkiləri öncəsi İlham Əliyevin üçüncü müddətə namizədliyini verməsi cəhətdən özünü izolyasiya etmiş oldu. Bu, Qərb institutları üçün pis tondur. Müxtəlif proqramlar çərçivəsində münasibətlərin dərinləşməsi ilə bağlı rejimin onlardan asılılığı artır.
Hakimiyyət artıq əsəbi olub, bir yandan dialoq təklif edir, digər tərəfdən yığıncaq azadlığını daha da çətinləşdirir. Ermənistanda yığıncaq azadlığı Azərbaycan miqyasında problem deyil. Parlament seçkiləri orda nisbətən demokratik oldu. Hərçənd seçki prosesinin iştirakçılarının sayı saxtalaşdırıldı. Rəsmi məlumatlara görə, seçkidə 1 mln 572 min 518 seçici və ya elektoratın 62,33%-i iştirak edib. Gürcüstandakı proseslərin inkişafı şəraitində bu nəticə 2013-cü ilin fevralındakı prezident seçkilərin təsir edəcək. Serj Sərkisyan Avropa İttifaqı və ABŞ-ın arzu etdiyi islahatları gücləndirməyə çalışır, amma Gürcüstanda parlament seçkilərinin nəticələri təcrübəsi göstərir ki, indiki siyasi kontekstdə bu, yetərli olmaya bilər.
Şübhəsiz, vəziyyət necə dəyişsə də, Ermənsitandakı seçkilərdən tərəflərin siyasi maraqları üçün istifadə ediləcək, amma ölkədə demokratiyanın inkişafına ehtiyac duyan cəmiyyət üçün müsbət nəticələr labüddür.
Cənubi Qafqazdakı izləyərkən onu da sezməmək olmur ki, seçkilər regiona müsbət təsir edir, siyasi və sosial həyatda ciddi dəyişikliklərə gətirir, hakimiyyəti siyasi vıə iqtisadi islahatlara təhrik edir, nə vaxtsa ardıcıl olaraq səslərin saxtalaşdırılması ilə bağlı çıxılmaz vəziyyətə düşən əhalinin sosial-ictimadi aktivliyini reanimasiya edir.
Demək olmaz ki, Azərbaycan və Ermənistanda hakimiyyətlər seçkilərə ənənəvi yanaşmaqdan əl çəkib, müxalifətlə qələbə uğrunda mübarizəsində cəmiyyətə münsiflər məhkəməsi rolu təklif edəcək. Bunu seçkilərdə bərabər güclərin iştirak etdiyi Gürcüstandakı parlament seçkilərində də görmədik.
Amma gözləmək olar ki, aparıcı Qərb dövlətləri regiondakı situasiyaya sezilən təsir göstərəcək. Onlar artıq region ölkələrini “təkamül yolu ilə inqilab”ı başlamağa və ya inkişaf etdirməyə daha aktiv təhrik edir, sanksiyalarla hədələyir və regional hakimiyyətləri siyasi və maliyyə dividendləri ilə həvəsləndirir.
Turan Analitik Xidməti
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Ankaradakı terror KİM(LƏR)İN işinə yarayır... - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 08:33 |
|
|
|
| • Ağadadaş Ağayevlə “Medera Hospital” şərəf, ləyaqət və nüfuz davası aparır - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 08:25 |
|
|
|
| • Direktor xadimə ilə RƏQABƏTDƏ... - GİLEY
Bu gün, 08:22 |
|
|
|
| • Devalvasiya olarsa, manatın əvvəlcə 15-20 faiz dəyər itirəcəyi gözlənilir - Gözlənilən "gələcək"...
Bu gün, 08:18 |
|
|
|
| • Onlarda yerli... bizdə isə miqrant... - AXI NİYƏ?..
Bu gün, 08:12 |
|
|
|
| • Paşinyandan SÜLH açıqlaması... - “COP29 bizim üçün fürsətdir”
Bu gün, 08:09 |
|
|
|
| • Erməni hiyləsinə uyan Avropa Parlamenti: Azərbaycana qarşı qətnamənin arxasındakı adlar - NƏ ETMƏLİ?
Bu gün, 07:14 |
|
|
|
| • Prezident İlham Əliyevin BRICS-də iştirakı Azərbaycanın qlobal gücə çevrildiyindən xəbər verir - deputat
Bu gün, 07:09 |
|
|
|
| • Fulser Bakıya qarşı şəbəkəni ifşa etdi - FOTO
Bu gün, 07:04 |
|
|
|
| • Müharibədən 7 ay əvvəl Əliyevə bunu niyə dedin?! – Manukyandan Paşinyana sərt sual
Bu gün, 07:01 |
|
|
|
| • "Sən düşəndə bilirsən ki, dostların kimdi..."
Bu gün, 06:59 |
|
|
|
| • Baydenin tələb etdiyi “kreativlik və güzəşt” nə deməkdir? - AKTUAL
Bu gün, 06:56 |
|
|
|
| • Köhnə ideyaya qayıdış: NATO qoşunları Ukraynaya göndərilsin! - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 06:53 |
|
|
|
| • Dövlət qurumu İKT malları aldı - TENDER NƏTİCƏSİ
Bu gün, 00:05 |
|
|
|
| • Nazirliyin 1,5 milyonluq tenderinin qalibi - BƏLLİ OLDU
Bu gün, 00:02 |
|
|
|
| • Ölkəmizdə diplomları tanınmayan universitetlərin siyahısı - DİQQƏT
Dünən, 23:54 |
|
|
|
| • Ərdoğan Rusiya səfərini yarıda qoyaraq Türkiyəyə qayıdır - KİV
Dünən, 23:49 |
|
|
|
| • O tunelin sifarişçisi Cavid Qurbanovdur: məsuliyyət daşıyırmı? - İLGİNC FAKTLAR
Dünən, 23:40 |
|
|
|
| • Zəngəzur məsələsində çox dirəşirik: gərək yoxdur - Sukiasyan
Dünən, 23:36 |
|
|
|
| • "Dedilər, get başqa işlə məşğul ol, Azərbaycanda kino var?"
Dünən, 23:34 |
|
|
|
| • Elxan Baxışovun rəhbəri olduğu idarənin vergi borcu üzə çıxdı - DETALLAR
Dünən, 23:33 |
|
|
|
| • “ABŞ həqiqətən sülhün tərəfdarı olsaydı...” - deputat
Dünən, 23:28 |
|
|
|
| • Moskvada təlxəklərin şousu, təxribatçıların "siçan təlaşı" - Biz müttəfiqik?
Dünən, 19:02 |
|
|
|
| • Kredit almaq asanlaşacaq: Bəs geri ödəmək? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Dünən, 19:00 |
|
|
|
| • "COP 29 tədbirinə ev sahibliyi edən Azərbaycan... Qərbin qərəzli bəyanatlarla təzyiq göstərməsinə çoxdan hazır idi"
Dünən, 18:56 |
|
|
|
| • Qaya parçasının düşdüyü evin sahibəsi: - "Qardaşımın durumu ağırdır"
Dünən, 18:01 |
|
|
|
| • Azərbaycanın BRİCS-ə üzvlüyü geosiyasi vəziyyətin tələbidir - ŞƏRH
Dünən, 18:00 |
|
|
|
| • Bağçada övladına "Ketotifen" verilən ana: -"Təhdid edirlər, lakin şikayətimi geri götürməyəcəyəm"
Dünən, 17:57 |
|
|
|
| • Naxçıvan Ali Məclisinin iclas zalı yenidən qurulacaq
Dünən, 17:55 |
|
|
|
| • Həbsdəki “mahmudovçu” generalın azadlıq istəyi növbəti dəfə rədd edildi
Dünən, 17:53 |
|
|
|
| • Polkovnik-leytenantla FHN arasında nə baş verir? - ŞİKAYƏT VERİB
Dünən, 17:48 |
|
|
|
| • İcra başçısının sabiq müavininin məhkəməsi başlayıb - DETALLAR
Dünən, 17:47 |
|
|
|
| • "Sinfidə 30-40 şagird varsa, keyfiyyətdən söhbət gedə bilməz" - Ekspert danışır...
Dünən, 17:44 |
|
|
|
| • “Su altında qalan Sabunçu tuneli ilə bağlı dəfələrlə müvafiq qurumlara müraciət etmişdik” – Fazil Mustafa
Dünən, 17:41 |
|
|
|
| • BRİKS ölkələri G7-ni geridə qoyub: - Putin elə rəqəmlər səsləndirdi ki...
Dünən, 17:40 |
|
|
|
| • Ehtiram Hüseynov işdən çıxdı - AÇIQLAMA
Dünən, 17:38 |
|
|
|
| • Sabunçuda camaat ŞİKAYƏTÇİDİR... - İcra başçısı isə deyir ki...
Dünən, 17:30 |
|
|
|
| • Leyla Əliyevanın təşəbbüsü ilə “Yer kürəsi uşaqların gözü ilə” beynəlxalq fotomüsabiqəsi keçirilir. - FOTO
Dünən, 17:18 |
|
|
|
| • Sabunçuda narkotiklərin satışı ilə məşğul olan şəxs saxlanılıb - FOTO, VİDEO
Dünən, 17:15 |
|
|
|
| • Məsuliyyətsiz sürücülər sığorta şirkətlərinə - 93 MİLYON MANAT ZƏRƏR VURUBLAR
Dünən, 17:12 |
|
|
|
| • “Leş qarağaları kimi üstümə yığışdılar, utanırlar?” - Mətanət İsgəndərli
Dünən, 17:06 |
|
|
|
| • Aktyorla xanımının qətlinin TƏFƏRRÜATI
Dünən, 17:02 |
|
|
|
| • “Bizə çatanda deyirlər, camaatın anası, bacısı baxır, ayıb deyil?” - Ülvidən onu QINAYANLARA
Dünən, 16:59 |
|
|
|
| • 15 il həbs cəzası alan iş adamı və digərləri Ali Məhkəməyə üz tutdu
Dünən, 16:57 |
|
|
|
| • Ərdoğan - Putin anlaşması nəyi dəyişəcək? - AKTUAL
Dünən, 16:53 |
|
|
|
| • Terrorçuların sülh müqaviləsiylə əlaqələndirilməsinin heç bir məntiqi izahı yoxdur - ZİBİLƏ DÜŞMÜŞÜK...
Dünən, 16:41 |
|
|
|
| • AP-nin Azərbaycana qarşı qərəzli mövqeyi nəyə hesablanıb? - Millət vəkili detallı danışdı
Dünən, 16:29 |
|
|
|
| • Gürcü hərbi attaşe Papikyanla görüşdü
Dünən, 16:28 |
|
|
|
| • Azərbaycan müdafiə nazirinin Qırğızıstana rəsmi səfəri davam edir
Dünən, 16:25 |
|
|
|
| • Tanınmış vəkil komaya düşdü - hazırda reanimasiyadadır
Dünən, 16:22 |
|
|
|
|
