HÖKUMƏTDƏN XALQA QARŞI DAHA BİR ADDIM
Tarix: 29-11-2011, 11:40 | Çap et
 “ƏHALİYƏ VERİLƏN KREDİT FAİZLƏRİ YÜKSƏKDİR”
Bu gün ölkənin maliyyə bazarında əhalini, eləcə də sahibkarları narahat edən ən mühüm məsələ verilən kredit faizlərinin normadan daha yüksək olmasıdır. Digər ölkələrdə faiz marjanın dərəcəsinə (kredit və depozit faiz dərəcələri arasındakı fərq) çox ciddi şəkildə nəzarət olunur. Çünki bu rəqəm ölkənin istehlak bazarına təsir edəcək ən mühüm amillərdən biridir. Ölkədə kredit faizlərinin aşağı olması yerli istehsalı stimullaşdırmaqla yanaşı, istehlak bazarında da qiymətlərin aşağı olmasına təsir göstərir. Ölkədəki mövcud vəziyyətə nəzər salsaq, faiz marjanın dərəcəsi kifayət qədər yüksəkdir. Ən yaxşı halda təklif olunan bank kreditlərinin illik göstərici 22-24% və hətta daha yüksək, deposit göstəricisi isə-10-12% təşkil edir. Eləcə də kreditlərə əlavə olunan komision və siğorta xərclərini də bura əlavə etsək, o zaman kreditlərdən yararlanmağın nə qədər səmərəsiz olduğunu görə bilərik.
Hazırda Azərbaycanın maliyyə bazarında 40-dan çox bank fəaliyyət göstərsə də, onların hamısı əhalinin bank tələbatlarını ödəmək iqtidarında deyil. Müxtəlif banklarda təklif olunan kredit faizləri isə bir- birindən kifayət qədər fərqlənir. Bir sıra banklar öz fəaliyyətlərini yalnız korporativ maraqlar istiqamətində qurmağa üstünlük verirlər. Azərbaycanın bank sisteminə nəzər yetirsək, görərik ki, ölkənin 5 iri bankının bank sisteminin ümumi göstəricisində xüsusi çəkisi 58% paya malikdir, ardınca gələn digər 10 bankın bu göstəricidə ümumi payı isə 23,1% -dir.
Banklara yönəlmiş pul axının sürətləndiyi və artdığı bir dövrdə kredit faizlərinin realdan çox olması insanlarda sual doğurur. Misal üçün qeyd edə bilərik ki, qonşu Türkiyədə depozit faizi təxminən 9, kredit faizi isə təxminən 15-dir. Ölkənin maliyyə institutlarının bazara təsiri isə nədənsə çox zəifdir. Milli Bankın həyata keçirdiyi üçot faiz dərəcəsi və yaxud kredit bazarına təsir etmək alətləri iöz təsirini göstərmir. Maliyyə böhranından əvvəki dövrdə banklarda vəziyyət daha normal idi. Maliyyə böhranı dövründə Milli Bankın qısa zamanda üçot faiz dərəcəsini 15% dən 2% salmaq, ölkədə pul siyasətinə təsir edə bilməyib. Bu ilin əvvəlində isə kredit faizlərinin 3% dən-5%-ə, daha sonra 0,25% yenidən artırılması belə bankların pul siyasətində öz əksini tapmır. Əslində Milli Bankın bu addımı ölkədə maliyyə böhranına yönəlmiş və pul siyasətinə təsir edə biləcək bir addım olmalı idi. Ölkədəki mühüm banklardan birinin əməkdaşı mövcud vəziyyəti belə izah edib: “Azərbaycanda hələ ki, bu sistem işləmir. Kredit siyasəti yalnız bazarda tələb və təklif əsasında formalaşır”. Halbuki, maliyyə axınının sürətləndiyi bir dövrdə kredit faizlərinin aşağı düşməsi maliyyə analitikləri tərəfindən mümkün bir hal kimi qiymətləndirilir.
Ekspertlər maliyyə bazarında kredit faizlərinin yüksək olmasını bir sıra səbəblərlə izah etməyə çalışırlar. Müstəqil ekspert Qubad İbadoğlu hesab edir ki, son aylarda maliyyə axınının artmasına baxmayaraq, banklar alınan depozit vəsaitlərini yerləşdirmək çətinlikləri ilə qarşılaşırlar. Bu isə bankların yüksək faizli kredit təklifləri üçün təhlükəli hesab olunur. İqtisadi Təşəbbüslərə Yardım Mərkəzinin rəhbəri Azər Mehdiyev isə mövcud vəziyyəti Milli Bankın maliyyə siyasətində mövcud olan problemlərlə izah edir. Bəzi ekspertlər isə hesab edirlər ki, hazırda Azərbaycanda 12 faizdən yuxarı depozit təklif etmək risklidir. Hətta bu fikir vaxtilə Əmanətlərin Sığortalanması Fondunun apardığı araşdırmalar əsasında səsləndirilmişdi. Onlar hesab edirdilər ki, depozit faizlərinin artırılması kredit faizlərinin də artımına səbəb ola bilər və bu balans zamanla bazar qaydalarına uyğun olaraq tənzimlənəcək. Yerli banklardan birinin əməkdaşı isə cari kredit faizlərinin yüksək olmasını əsasən hazırda bir sıra banklarda mövcüd olan problemli kreditlərin çox olması, depozitlərin 30%-nin rezervdə saxlanılması, yaranan investisiya riskləri və. s kimi səbəblərlə izah edir.
Ekspertlər yaranan problemin ölkədə maliyyə balansının pozulması, eləcə də sahibkara vurulan birbaşa maliyyə zərbəsi kimi xarakterizə edirlər. Kredit faizlərinin yüksək olması sahibkarın xərclərinin artırılmasına səbəb olur ki, bu da ölkədə yerli məhsulun normadan daha baha satılması ilə nəticələnir.
Bu proses yalnız ölkədə idxalı sürətləndirməklə milli iqtisadiyyatın inkişafına, xüsusilə, sənaye istehsalına zərbə vurur. Ölkədə qeyri- neft sənayesinin ÜDM-də payının 4,5% olması bu problemə ən yaxşı misal kimi göstərilə bilər. Mövcud şərait ölkə istisadiyyatına müxtəlif maneələr yaratmaqla yanaşı ölkə iqtisadiyyatını da neft gəlirlərindən asılı vəziyyətdə qoyur.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Moskvada təlxəklərin şousu, təxribatçıların "siçan təlaşı" - Biz müttəfiqik?
Bu gün, 19:02 |
|
|
|
| • Kredit almaq asanlaşacaq: Bəs geri ödəmək? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 19:00 |
|
|
|
| • "COP 29 tədbirinə ev sahibliyi edən Azərbaycan... Qərbin qərəzli bəyanatlarla təzyiq göstərməsinə çoxdan hazır idi"
Bu gün, 18:56 |
|
|
|
| • Qaya parçasının düşdüyü evin sahibəsi: - "Qardaşımın durumu ağırdır"
Bu gün, 18:01 |
|
|
|
| • Azərbaycanın BRİCS-ə üzvlüyü geosiyasi vəziyyətin tələbidir - ŞƏRH
Bu gün, 18:00 |
|
|
|
| • Bağçada övladına "Ketotifen" verilən ana: -"Təhdid edirlər, lakin şikayətimi geri götürməyəcəyəm"
Bu gün, 17:57 |
|
|
|
| • Naxçıvan Ali Məclisinin iclas zalı yenidən qurulacaq
Bu gün, 17:55 |
|
|
|
| • Həbsdəki “mahmudovçu” generalın azadlıq istəyi növbəti dəfə rədd edildi
Bu gün, 17:53 |
|
|
|
| • Polkovnik-leytenantla FHN arasında nə baş verir? - ŞİKAYƏT VERİB
Bu gün, 17:48 |
|
|
|
| • İcra başçısının sabiq müavininin məhkəməsi başlayıb - DETALLAR
Bu gün, 17:47 |
|
|
|
| • "Sinfidə 30-40 şagird varsa, keyfiyyətdən söhbət gedə bilməz" - Ekspert danışır...
Bu gün, 17:44 |
|
|
|
| • “Su altında qalan Sabunçu tuneli ilə bağlı dəfələrlə müvafiq qurumlara müraciət etmişdik” – Fazil Mustafa
Bu gün, 17:41 |
|
|
|
| • BRİKS ölkələri G7-ni geridə qoyub: - Putin elə rəqəmlər səsləndirdi ki...
Bu gün, 17:40 |
|
|
|
| • Ehtiram Hüseynov işdən çıxdı - AÇIQLAMA
Bu gün, 17:38 |
|
|
|
| • Sabunçuda camaat ŞİKAYƏTÇİDİR... - İcra başçısı isə deyir ki...
Bu gün, 17:30 |
|
|
|
| • Leyla Əliyevanın təşəbbüsü ilə “Yer kürəsi uşaqların gözü ilə” beynəlxalq fotomüsabiqəsi keçirilir. - FOTO
Bu gün, 17:18 |
|
|
|
| • Sabunçuda narkotiklərin satışı ilə məşğul olan şəxs saxlanılıb - FOTO, VİDEO
Bu gün, 17:15 |
|
|
|
| • Məsuliyyətsiz sürücülər sığorta şirkətlərinə - 93 MİLYON MANAT ZƏRƏR VURUBLAR
Bu gün, 17:12 |
|
|
|
| • “Leş qarağaları kimi üstümə yığışdılar, utanırlar?” - Mətanət İsgəndərli
Bu gün, 17:06 |
|
|
|
| • Aktyorla xanımının qətlinin TƏFƏRRÜATI
Bu gün, 17:02 |
|
|
|
| • “Bizə çatanda deyirlər, camaatın anası, bacısı baxır, ayıb deyil?” - Ülvidən onu QINAYANLARA
Bu gün, 16:59 |
|
|
|
| • 15 il həbs cəzası alan iş adamı və digərləri Ali Məhkəməyə üz tutdu
Bu gün, 16:57 |
|
|
|
| • Ərdoğan - Putin anlaşması nəyi dəyişəcək? - AKTUAL
Bu gün, 16:53 |
|
|
|
| • Terrorçuların sülh müqaviləsiylə əlaqələndirilməsinin heç bir məntiqi izahı yoxdur - ZİBİLƏ DÜŞMÜŞÜK...
Bu gün, 16:41 |
|
|
|
| • AP-nin Azərbaycana qarşı qərəzli mövqeyi nəyə hesablanıb? - Millət vəkili detallı danışdı
Bu gün, 16:29 |
|
|
|
| • Gürcü hərbi attaşe Papikyanla görüşdü
Bu gün, 16:28 |
|
|
|
| • Azərbaycan müdafiə nazirinin Qırğızıstana rəsmi səfəri davam edir
Bu gün, 16:25 |
|
|
|
| • Tanınmış vəkil komaya düşdü - hazırda reanimasiyadadır
Bu gün, 16:22 |
|
|
|
| • "MİDA" Binəqədidə inşa olunan yaşayış kompleksi üçün 1,4 milyon xərcləyəcək
Bu gün, 16:20 |
|
|
|
| • Bakıda 5 milyonluq mənzil – Orada kim yaşayır?
Bu gün, 16:11 |
|
|
|
| • İrəvan sərhəd sənədini niyə tələsik təsdiqlədi: - Bakıdan nə istəyirlər?
Bu gün, 16:07 |
|
|
|
| • Səfərbərlik Xidmətinin rüşvət almaqda təqsirləndirilən zabitinə hökm oxunub - 8 il...
Bu gün, 16:04 |
|
|
|
| • ATA QAZİ... OĞUL QAZİ... ikisi də İŞSİZ, DURUM AĞIR... - MÜRACİƏT
Bu gün, 15:59 |
|
|
|
| • Göyüşov və oğlu haqda yeni məlumatlar: - Milyonluq layihələr, qaranlıq tenderlər, xaricə daşınan sərvət…
Bu gün, 15:52 |
|
|
|
| • Pulu Elman Rüstəmov “yeyib”, vətəndaşın mülkü əlindən alınır - NONSENS MƏHKƏMƏ İŞİ
Bu gün, 15:43 |
|
|
|
| • Mövlam Şıxəliyevlə dövlət qurumu arasında pensiya qalmaqalı - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 15:40 |
|
|
|
| • Biləsuvarın keçmiş icra başçısı HƏBSDƏN BURAXILA BİLƏR - BUNA GÖRƏ...
Bu gün, 15:38 |
|
|
|
| • Məmur korrupsiyaya yol versə, lakin kimlərəsə kömək etsə, onun adı "çörəkverən kişi" qalır... - NİYƏ BELƏDİR?
Bu gün, 15:33 |
|
|
|
| • Sabunçuda iki nəfərin ölümünə səbəb olan tuneli tikən şirkətdən AÇIQLAMA - Günah sifarişi verəndədir
Bu gün, 15:26 |
|
|
|
| • Azərbaycan Mərkəzi Bankı "Cüzdan"a lisenziya verib
Bu gün, 15:21 |
|
|
|
| • Bütün ermənilərin katolikosu Bakıya gələ bilər - KİV
Bu gün, 15:19 |
|
|
|
| • Əvvəl sevindi, bir neçə dəqiqə sonra isə həbsə getdi - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 15:08 |
|
|
|
| • Qiymətləndiricilərin peşə bacarığı səviyyəsinin yüksəldilməsi məqsədilə növbəti kurs keçirilib - FOTO
Bu gün, 15:03 |
|
|
|
| • Zaqatalalı “Dadaş”, “Silvestr” və lənkəranlı avtoritetlər – Azərbaycan MAFİYASI NECƏ YARANDI?
Bu gün, 15:00 |
|
|
|
| • Ramiz Mehdiyevin kürəkəni hüquqdan sui-istifadə edir – Yenə məhkəməni təxirə saldırdı
Bu gün, 14:54 |
|
|
|
| • Gözətçi "Kapital Bank"a kredit almağa getdi - 200 manat cərimələndi
Bu gün, 14:48 |
|
|
|
| • İcra başçısının oğlu 1 milyon manat vergini ödəməmək üçün Azərbaycandan qaçdı - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 14:46 |
|
|
|
| • Ana məktəbli övladına ayaqqabı belə ala bilmir... - GİLEY
Bu gün, 14:32 |
|
|
|
| • Tərtərdə "Yaşıl dünya naminə həmrəylik ili" çərçivəsində ümumrayon ağacəkmə aksiyası keçirilib - FOTO
Bu gün, 14:21 |
|
|
|
| • Qarabağ belə azad edilib: - Ermənistan rəsmi şəkildə etiraf etdi
Bu gün, 14:17 |
|
|
|
|
