Kabla Musadan Naxçıvana çeşmə qalıb, Vasif Talıbovdan nə qalacaq? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Tarix: 11-07-2022, 12:54 | Çap et
Kabla Musa çeşməsi 120 ildən artıqdır ki, Naxçıvan camaatına xidmət göstərir.
Su, təbii ki, hər yerdə həyatın əsas mənbəyidir. Su olmayan yerdə həyat da yoxdur. Təbiəti, iqlimi etibarilə quraq zonada yerləşən Naxçıvanda isə suyun özgə bir dəyəri var. Buxarlanmanın yüksək dərəcədə olduğu Naxçıvanda ta qədimdən bəri yerli sakinlər suya olan tələbatlarını su anbarları, göllər, kəhrizlər vasitəsilə təmin ediblər. Naxçıvanda hazırda xeyirxah insanlar tərəfindən salınmış 500-ə qədər kəhrizin olduğu bildirilir. Onlardan biri də Kabla Musa çeşməsidir.
Xeyriyyəçi iş adamı Kabla Musa 1901-ci ildə Naxçıvan şəhərinin əsaslı su təminatını yaratmaq üçün 3 kilometr aralıdakı Şıxmahmud kəndinin yanında, Naxçıvan çayının sağ yatağında quyular qazdırıb şəhərə çeşmə çəkmək planını həyata keçirməyə başlayır. O dövrün ən təcrübəli, bacarıqlı kankanları ətrafına toplayan xeyriyyəçi, Şıxmahmudda azı 130-140 quyu qazdırır. Dərinliyi 30-35 metrə çatan bu quyuları yeraltı lağımlarla bir-birinə bağlayaraq şirin suyu öz axarı ilə şəhərə gətirə bilir. Bu işdə ən çətin məsələ o dövrdə lazımi alət və texniki vasitələr olmaması idi. Bu çətinlik bir-birindən 60-80 metr aralıda yerləşən quyuların yeraltı xətlərlə birləşdirilməsində ciddi problem yaradırdı. Balaca əl torbalarında uzun kəndir-sicimlərlə bu qədər torpağı yerin dərinliyindən qazıb-çıxaran kankanların işi, sözün əsl mənasında, böyük fədakarlıq idi. Səkkiz il sərasər 135-dək quyu qazılır və lağım vasitəsilə birləşdirilir. Külli miqdarda vəsait hesabına görülən bu iş 1909-cu ildə tamamlanır. Həmin il çeşmənin gözü açılır və Naxçıvan şəhərinin sakinləri tər-təmiz, sərin suyla təchiz olunurlar.
Kabla Musanın dövründən bu günə qədər 120 il keçir. Hələ də Naxçıvan sakinləri bu çeşmədən su götürərək Kabla Musanın ruhuna rəhmətlər oxuyurlar.
Naxçıvanın indiki “xan”ı Vasif Talıbovun zamanında isə Muxtar Respublikada cəmi 1 su anbarı – Vayxır gölü tikilərək təhvil verilib. Həmin su anbarının əsası isə 1980-ci illərdə sovet hakimiyyəti illərində qoyulub. SSRİ-nin dağılması ilə sözügedən layihə dayandırılıb. Sonra Heydər Əliyev tərəfindən 2002-ci ildə su anbarının tikintisi davam etdirilib. 2005-ci ildə İlham Əliyev tərəfindən açılıb. Yəni Vayxır gölünün belə, Vasif Talıbova az dəxli var. Daha doğrusu, heç bir dəxli yoxdur.
Bəs, Vasif Talıbov 25 illik hakimiyyəti ilə Naxçıvanlıların yaddaşında hansı əməlləri ilə qalacaq?
Son 25 ildə aparılan sistemli siyasət nəticəsində Naxçıvan insanları babalarından qalan su qaynaqlarından da məhrum olunublar. Vaxtilə Naxçıvan şəhərini içməli su ilə təchiz edən Uzunoba gölü plyaja çevrilib (Məşhur atalar sözündə deyildiyi kimi, "var idi hər yarağımız, çatmırdı plyaj darağımız"). Sirab, Cəhri, Qahab gölləri istifadəyə yarasız hala gətirilib. Vayxır gölü belə, Naxçıvan şəhərini içməli su ilə təchiz etdiyindən əkin sahələrinin suvarılması işində maksimum gücü ilə işləyə bilmir. Batabatın 3 göldən ikisinin bəndi xarab olduğundan onlar da əkin sahələrinin suvarılmasında öz missiyasını icra etmək gücündə deyil.
Bunlar azmış kimi, Kabla Musa çeşməsinin suyu da davamlı boş yerə axaraq havaya buxarlandırılır. Halbuki, bu suyu bir anbara toplayaraq, ondan daha verimli istifadə etmək olardı.
Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev məhz bu amili nəzərə alıb Naxçıvanın su təminatını yaxşılaşdırmaq üçün hər il ölkə büdcəsindən milyonlarla manat vəsait ayırır. Naxçıvanda isə bu pulların haraya xərcləndiyini bilən yoxdur. Halbuki Kabla Musa öz adını daşıyan çeşməni dövlətin yox, şəxsi pulu ilə ərsəyə gətirmişdi.
Allah sənə rəhmət eləsin, Kabla Musa, yaman yerin görünür. //ovqat.com//
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • COP29-da tarixi nailiyyət: Bakı 1,3 trilyon dollarlıq yeni iqlim maliyyəsini hədəf seçib
Bu gün, 03:58 |
|
|
|
| • COP29-da illik iqlim maliyyələşməsi üçün 300 milyard dollar təsdiqlənib
Bu gün, 03:56 |
|
|
|
| • Avropa çətin vəziyyətdə: “Rusiya qazının idxalı azalsa…” - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 03:02 |
|
|
|
| • "Ərə sahib olmaq super bir hissdir..."
Bu gün, 02:55 |
|
|
|
| • Cavid İsmayılzadənin "əli uzandı" - İLGİNC
Bu gün, 02:52 |
|
|
|
| • Azərbaycan Cənubi Qafqazın ən təhlükəsiz ölkəsidir - FAKT BUDUR!
Bu gün, 02:45 |
|
|
|
| • "Daha fundamental əsərlər yazılmalı, filmlər çəkilməlidir"
Bu gün, 02:42 |
|
|
|
| • Dövlət qurumu 1,1 milyon manatlıq geyimləri - BU ŞİRKƏTDƏN ALDI
Bu gün, 02:30 |
|
|
|
| • Avropa İttifaqı sülhə mane olur - Çirkin "binokl diplomatiyası"...
Bu gün, 02:29 |
|
|
|
| • Azərbaycanda logistika şirkəti - LƏĞV OLUNUR
Bu gün, 00:05 |
|
|
|
| • "Səbail Market" fəaliyyətini dayandırdı
Bu gün, 00:02 |
|
|
|
| • Nadir Qafarzadə Rusiyada torpaq sahəsi alıb? - AÇIQLAMA
Dünən, 17:22 |
|
|
|
| • Çavuşoğlunu Bakıya gətirən mühüm səbəb: - Qərbi Azərbaycanla bağlı nə baş verir?
Dünən, 17:15 |
|
|
|
| • Bir dəfəlik, yoxsa birdəfəlik sülh? - Bahəddin Həzi yazır...
Dünən, 15:02 |
|
|
|
| • Qloballaşan savaş: “Üçüncü Dünya müharibəsi başlayıb, sadəcə...” - GÖRÜNƏNİ BUDUR
Dünən, 15:00 |
|
|
|
| • Dəb indiki xoşbəxtlikdir, dəyər sonrakı peşmanlıq! - Aqşin Yenisey
Dünən, 14:58 |
|
|
|
| • Tramp Viktor Orbana zəng etdi
Dünən, 14:06 |
|
|
|
| • “Kişi kimi uduzmaq lazımdır, dovşan kimi yox” - Zaur Axundovdan yığmaya sərt tənqid
Dünən, 13:57 |
|
|
|
| • "Ermənistan Azərbaycanın haqlı gözləntilərinə cavab versə..." - Ekspert
Dünən, 13:52 |
|
|
|
| • Azərbaycanın tanınmış jurnalistini maşın vurdu: Xəstəxanaya aparıldı - FOTO
Dünən, 13:50 |
|
|
|
| • “Kişi müğənnilər də plastik etdirir, övladları onlardan utanır...” - Əməkdar artist
Dünən, 13:17 |
|
|
|
| • Laçında baş verən zəlzələ Ermənistanda da hiss olunub - YENİLƏNDİ
Dünən, 13:12 |
|
|
|
| • Ermənistanda sülh deyənlərə həbsxana GÖSTƏRİLİR - Görünəni odur ki...
Dünən, 13:11 |
|
|
|
| • Xanlar Fətiyev Tərtər rayonunun Azad Qaraqoyunlu kəndində vətəndaşları qəbul edib
Dünən, 13:03 |
|
|
|
| • Azərbaycanlı diplomat 70 kq qızılı haradan alıb? – Diqqətçəkən detal
Dünən, 12:58 |
|
|
|
| • Azərbaycan mediasının COP29 sınağı - Rəşad Məcid yazır...
Dünən, 12:55 |
|
|
|
| • Trampla Putin arasında gizli görüş... - Şok iddia
Dünən, 12:53 |
|
|
|
| • Sirli diplomatın KİMLİYİ BƏLLİ OLDU - 70 kiloqram qızıl isə...
Dünən, 12:50 |
|
|
|
| • "Hakimiyyət naminə torpaqları qurban verdikləri kimi..." - Deputatdan SƏRT SÖZLƏR
Dünən, 12:38 |
|
|
|
| • Azərbaycan öz üzərinə düşəni edir - ŞƏRH
Dünən, 12:30 |
|
|
|
| • Paşinyan ölkədəki istefa dalğasından danışdı: - "Məmurlara yazdım ki..."
Dünən, 12:27 |
|
|
|
| • MDB ölkələrindən aldığımız məhsullar onlara satdığımızdan 3 dəfə çoxdur - SİYAHI
Dünən, 12:14 |
|
|
|
| • Ermənistan İstintaq Komitəsinin keçmiş sədri istintaqa çağırılıb
Dünən, 12:09 |
|
|
|
| • “Ermənistandakı indiki nəsil vuruşmağa hazır deyil... - Hətta xaricdən kimsə dəstək olsa belə...”
Dünən, 12:06 |
|
|
|
| • Sərhədlər açılır... YA AÇILMIR? - daha bir AÇIQLAMA
Dünən, 12:03 |
|
|
|
| • Rusiya DİN bəzi şəxsləri vətəndaşlıqdan məhrum edir - Azərbaycanlılar da olacaq?
Dünən, 11:56 |
|
|
|
| • Çin hakerləri ABŞ-nin infrasturkturuna girməyə çalışırlar - Morqan Adamski
Dünən, 11:53 |
|
|
|
| • İranın yeni paytaxtı bu şəhər ola bilər - KİV
Dünən, 11:52 |
|
|
|
| • Almaniya ilə Azərbaycan arasında yeni gərginlik - XİN rəhbəri nə deyib?
Dünən, 11:38 |
|
|
|
| • Azərbaycanda saxlanılan gömrük xidmətinin rəis müavini 200 milyon verib HƏBSDƏN ÇIXDI - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 11:21 |
|
|
|
| • Tanınmış meyxanaçıdan MƏSLƏHƏT: - “Oğlan uşağını kişi kimi böyüdün ki, sonradan...”
Dünən, 11:19 |
|
|
|
| • Paşinyanın qadın “batalyon”u - strateji postlar niyə “axçi”lərə verilir...
Dünən, 11:17 |
|
|
|
| • Rusiyadan Ermənistan milyardlarla dollarlıq qızıl axır - Şəbəkənin arxasında kimlər dayanır?
Dünən, 11:13 |
|
|
|
| • Azərbaycanda bu deputatlara mənzil verildi - DETALLAR
Dünən, 11:09 |
|
|
|
| • DİQQƏT: Kənd məktəbləri sürətlə boşalır... - NƏ ETMƏLİ?
Dünən, 11:07 |
|
|
|
| • Rusiya-Ukrayna gərginliyi... BİZƏ NECƏ TƏSİR EDƏCƏK? - ARAŞDIRMA
Dünən, 10:59 |
|
|
|
| • "Səni 12 ildir mən gözəlləşdirmişəm"
Dünən, 10:56 |
|
|
|
| • İstanbulda 70 kq qızılla saxlanılan azərbaycanlı diplomat deyil - SARIYER OLAYI...
Dünən, 10:50 |
|
|
|
| • Bu hallarda işçilərin işdən kənarlaşdırılması qanunsuzdur... - Ekspert danışır...
Dünən, 10:47 |
|
|
|
| • Britaniyanın HSBC bankı Rusiya və Belarusdan ödənişləri qəbul etməyəcək - “Reuters”
Dünən, 10:44 |
|
|
|
|
