“Rusiya “dozalı demokratiya”dan daha militarist və totalitar sistemə keçəcək” - TƏHLİL
Tarix: 16-10-2021, 08:51 | Çap et
İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın irəli sürdüyü “Altılıq platforma”sı gündəmin əsas müzakirə mövzularındandır. Qeyd edək ki, “3+3” formatı da adlanan platforma üç Cənubi Qafqaz ölkəsinin - Azərbaycan, Ermənistan, Gürcüstan və regionun üç böyük dövlətinin – Türkiyə, Rusiya və İranın əməkdaşlığını nəzərdə tutur.
Türkiyə, Azərbaycan və Rusiya sözügedən formatın reallaşmasında maraqlıdır. Digər ölkələrlə bağlı isə tərəddüdlər, problemlər mövcuddur. Məsələn, Ermənistan bu platformada təmsil olunacaqsa, Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanımalı, yekun sülhə imza atmalıdır. Hələlik rəsmi İrəvan yekun sülhdən yayınmaqdadır.
İrana gəldikdə, rəsmi Tehran “3+3” formatına müsbət yanaşdığını bəyan edib. Daha doğrusu, Moskvada Rusiya və İran XİN başçılarının görüşündən sonra keçirilən mətbuat konfransında Tehranın “Altılıq platforması”na isti yanaşdığını Rusiya XİN rəhbəri elan etdi. Lakin son günlər İranın Azərbaycana qarşı əsassız ittihamları və təhdid xarakterli davranışları əməkdaşlığa soyuq yanaşdığını göstərir. Gürcüstan təbii ki, əməkdaşlığa can atır. Amma bu ölkə ilə bağlı problem ondadır ki, əraziləri Rusiya işğalı altındadır. Belə olan halda, rəsmi Tiflisin “3+3” formatında təmsilçiliyi qeyri-müəyyən görünür.
“Altılıq platforması” və regionun əsas güclərindən olan Moskvanın Cənubi Qafqaz siyasəti ilə bağlı AYNA-nın sualını cavablandıran Rusiyanın Xalqlar Dostluğu Universitetinin böyük müəllimi, soydaşımız, filologiya elmləri namizədi, politoloq Anar Həsənov deyib ki, “3+3” formatı reallıqdan uzaqdır.
O, fikrini belə əsaslandırıb ki, Gürcüstan ərazi bütövlüyü ilə bağlı məsələdə barışmaz mövqe tutub: “Rəsmi Tiflis anlayır ki, bu formatı dəstəkləməyin çətin fəsadları ola bilər. Bəzi postsovet dövlətlərindən fərqli olaraq, Gürcüstan siyasi rəqabətin olduğu, ictimai siyasətin inkişaf etdiyi bir ölkədir və ictimai fikir idarəetmədə mühüm rol oynayır. Başqa sözlə, Gürcüstan cəmiyyəti siyasi proseslərin müşahidəçisi yox, iştirakçısıdır”.
Rusiyanın regiona münasibətinə gəlincə isə Həsənov vurğulayıb ki, bunu bilmək və proqnozlaşdırmaq üçün Kremlin rəsmi təbliğatına istinad etmək olar: “Kremlin təbliğ etdiyi dəyərlər, dövlətin siyasi dizaynı və bu dizaynda KİV, Duma, cəmiyyətə ayırdığı rol dövlətin mahiyyət etibarilə Sovet İttifaqına dönüşünü təsdiqləyir. Bu dönüş qonşularla münasibətdə də özünü açıq şəkildə göstərir. Rusiya iqtidarı “kim bizimlə deyilsə, bizə qarşıdır” yanaşması ilə münasibətləri qurub və bu xətdən geri çəkilməyəcək”.
“2024-cü ildə isə Rusiya Prezidenti Vladimir Putinin ənənəvi “varis” planını həyata keçirəcəyini ehtimal etmək olar. Artıq müəyyən siqnallar var. Qəzetdə Rusiya müdafiə nazirinin müşaviri Andrey İlnitskinin manifestini nəzərdə tuturam. Zənnimcə, müdafiə naziri Sergey Şoyqu prezidentliyə real namizəddir. Demək ki, növbəti illərdə təhlükəsizlik məsələsi bütün layihələrin və Rusiyanın inkişafında baza platforması kimi təqdim ediləcək. Bunu “harda Rusiya ordusu varsa, çətin ki, ordan çıxa, əksinə daha da möhkəmlənəcək” kimi də qəbul etmək olar”, - deyə analitik əlavə edib.
Həmsöhbətimiz hesab edir ki, hərbçilərin hakimiyyəti dövründə Rusiya ordusu, onun hərbi sənaye kompleksi iqtisadiyyatın dirçəlişi kimi təbliğ ediləcək: “Ordu vətənə xidmət ideologiyasının əsas mənbəyi olacaq. Başqa sözlə, biz indi “dozalı demokratiya”, “hibrid siyasi rejim”, yaxud “suveren demokratiya” kimi təqdim edilən Rusiya əvəzinə, militarist və izolyasiyaya üstünlük verən totalitar Rusiyanı görəcəyik. Deməli, Qarabağda Rusiya maraqlarını qorumaqla maksimum ərazi bütövlüyümüzü bərpa etməliyik. “Münaqişə bitib” demək reallıqla üst-üstə düşmür. Qarabağda Rusiya ordusunun qalmasını legitimləşdirmək erməni işğalına son qoymağın ən qısa həll yoludur. Düşünürəm ki, Rusiya ilə ziddiyyətdənsə, onun istəklərinə adekvat olmaqla, erməni işğalının bütün fəsadlarını aradan qaldırmaq mümkündür. Əks halda “insan hüquqları”, “ekzistensional təhlükə” kimi anlayışları istismar etməklə Qərbin sıramaq istədiyi diplomatik danışıqlar çox vaxt aparacaq”.
“Əlavə etməliyəm ki, Qarabağ münaqişəsinin uzunmüddətli həlli bütün siyasi güclərə sərf edir. Çünki siyasi güclər böhranlardan ancaq bəhrələnməyi bacarırlar. Vətəndaşı siyasi proseslərin autsayderi, müxalifəti yarımcan olan, islahatçı qanadının yetişmədiyi, xaricdən tutarlı dəstəyin olmadığı cəmiyyətlərdə iqtidarlar bu işin öhdəsindən asanlıqla gəlir”, - deyə politoloq fikrini tamamlayıb.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Putini xilas edəcək əsgərlər: Yoxsa sadəcə səs- küy? - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 00:05 |
|
|
|
| • Tuneldə boğulan şəxslərin ailələrinə kompensasiya verilməlidir - ÇAĞIRIŞ
Bu gün, 00:02 |
|
|
|
| • MDB rəhbərliyi Güney Qafqazda sülhdə maraqlıdır - AÇIQLAMA
Dünən, 19:05 |
|
|
|
| • Gürcüstandakı seçkilərin son nəticələri AÇIQLANDI - BUNDAN SONRA...
Dünən, 19:00 |
|
|
|
| • Separatçıların azad olunması... - Bu axmaq ideyanı kim gündəmə gətirir?
Dünən, 18:00 |
|
|
|
| • Legitimliyini itirmək yolunda növbəti addım - Görünəni odur ki...
Dünən, 17:52 |
|
|
|
| • ATƏT PA missiyasından Gürcüstandakı seçkilər barədə AÇIQLAMA
Dünən, 17:50 |
|
|
|
| • Rəsmi Tiflis də soydaşlarımıza BORCLANDI - FAKT BUDUR!
Dünən, 17:43 |
|
|
|
| • Aliment davaları böyüyür: Çıxış yolu tapılmır - NƏ ETMƏLİ?
Dünən, 17:40 |
|
|
|
| • İki nişanın yanaşı olması sizi çaşdırmasın – 60 manat cərimə oluna bilərsiz
Dünən, 17:38 |
|
|
|
| • Xalq sözünü dedi, Gürcüstanda inqilab olmayacaq - ŞƏRH
Dünən, 17:32 |
|
|
|
| • Deputatdan AXCP-dəki istefaya REAKSİYA - “Fərqli düşüncələrə yol verilmir”
Dünən, 17:30 |
|
|
|
| • “Türkiyə bilir ki, bu savaş olacaq...” - Orta Doğu ilə bağlı qorxulu planlar...
Dünən, 17:26 |
|
|
|
| • "Özünüzü saf aparmayın, bilmirsiniz ki, efir gecikmə ilədir?"
Dünən, 17:23 |
|
|
|
| • Gürcü Arzusu qalib gəldi, bizim üçün çətin olacaq – Duqin
Dünən, 17:21 |
|
|
|
| • Qiymətləndirmə fəaliyyəti ilə məşğul olmaq istəyən şəxslər üçün ixtisas imtahanı keçirilib
Dünən, 15:26 |
|
|
|
| • Təhlükəli hadisələr olacaq: Ermənistan bu ölkə ilə birləşəcək – Qriqoryan
Dünən, 15:14 |
|
|
|
| • Gürcüstanda seçkilər: müharibə üzərində qələbə - Bahəddin Həzi yazır...
Dünən, 14:53 |
|
|
|
| • ABŞ-ı iflas gözləyir - Mask xəbərdarlıq etdi
Dünən, 14:48 |
|
|
|
| • 2025-ci ildə dünyanın sonu olacaq: - Vanqa və Nostradamusun qorxulu proqnozları
Dünən, 14:43 |
|
|
|
| • Fuad Nəcəfli Talıbovun yolunu gedir, YOXSA?.. - DÖVLƏT... DÖVLƏTÇİLİK nədir... bilməyəndə belə olur...
Dünən, 14:37 |
|
|
|
| • Nikol dayanmır: 5 saata 100 km yol sürdü - özü açıqladı
Dünən, 14:31 |
|
|
|
| • Paşinyan da “Gürcü Arzusu”nu təbrik edib
Dünən, 14:28 |
|
|
|
| • Mehdiyevlə yanaşı Həbibbəyli də MÖVQEYİNİ İTİRİB
Dünən, 13:07 |
|
|
|
| • Azərbaycanlılara qarşı döyüşmək şansımız yoxdur - Mikaelyan
Dünən, 13:04 |
|
|
|
| • İran BMT TŞ-dən təcili iclası keçirməyi tələb edib - GƏLİŞMƏ
Dünən, 12:51 |
|
|
|
| • "FHN-də nə texnika qalıb, nə də kadr... Hamısı yeyilib, dağılıb, talanıb..." - ETİRAZ VAR!
Dünən, 12:48 |
|
|
|
| • Yüksək məbləğli tenderləri qazanan "Hacı Qurban"ın QANUNLARLA arası yaxşı deyil... - yarım milyon manata yaxın vergi borcu var
Dünən, 12:40 |
|
|
|
| • “Xain deputatlar”ın lənətlənməsi – “Yada düşər xatirələr” silsiləsindən
Dünən, 12:37 |
|
|
|
| • Adnan Oktarın 2 milyardlıq sərvəti dövlətə keçdi
Dünən, 12:26 |
|
|
|
| • Rusiyada evlənmək istəyən azərbaycanlıların DİQQƏTİNƏ
Dünən, 12:21 |
|
|
|
| • Qarabağın sülhlə həlli üçün sonuncu şans belə qaçırıldı – 1999-cu ilin bu günü baş verənlər
Dünən, 12:14 |
|
|
|
| • "Gürcülər anlayır ki, yaxın gələcəkdə onları nə NATO-ya, nə də Avropa Birliyinə qəbul etməyəcəklər" - Bakıdan REAKSİYA
Dünən, 12:10 |
|
|
|
| • “Gürcü Arzusu”na ən çox ermənilərin və azərbaycanlıların yaşadığı bölgələrdə səs veriblər - SİYAHI
Dünən, 12:07 |
|
|
|
| • BMT-nin cümə axşamı: meyit ortada qalıb - Ölünü basdırmağın zamanıdır...
Dünən, 12:03 |
|
|
|
| • Gənc aktyorumuz görün, nə ilə rastlaşdı... - FOTO
Dünən, 10:35 |
|
|
|
| • Şuşadakı milyonluq tenderlərin qalibi məhkəmə qarşısında - Yüksək məbləğdə cərimə gözləyir
Dünən, 10:30 |
|
|
|
| • Prezident İlham Əliyev İrakli Kobaxidzeni təbrik etdi və... BAKIYA DƏVƏT ETDİ
Dünən, 10:24 |
|
|
|
| • Qərb ümid etməsin: Ukrayna bufer-zona olmayacaq - Çalıy
Dünən, 10:20 |
|
|
|
| • Uşaqlar psixoloji və fiziki təzyiqə məruz qalır: Dərs yükü niyə ağırlaşdırılır? - AKTUAL
Dünən, 10:17 |
|
|
|
| • Qazaxıstan BRICS-ə qoşulmaqdan niyə imtina edib? - Səfir DETALLARI AÇIQLADI
Dünən, 10:06 |
|
|
|
| • Sahib Məmmədov "köhnə komanda"nı sürətlə yola salır - AHİK necə dəyişir
Dünən, 10:03 |
|
|
|
| • İcra başçısının oğlu məhkəməyə verildi - BUNA GÖRƏ
Dünən, 10:01 |
|
|
|
| • “Report” İnformasiya Agentliyinin 10 yaşı tamam olur - MÜHÜM XƏBƏR ÜNVANI...
Dünən, 09:53 |
|
|
|
| • "Xəzər RİH bizi yola verir" - Şəhid ailəsini ƏLƏ SALIRLAR?
Dünən, 09:48 |
|
|
|
| • Ukraynaya kimin qalib gələməsi sərfəlidir? - İNCƏLƏMƏ
Dünən, 09:43 |
|
|
|
| • Zirəddin ad çəkdi: ABŞ-ın yeni prezidenti kim olacaq? - İLGİNC
Dünən, 09:35 |
|
|
|
| • İsrail İranın ballistik raket istehsalının mühüm elementini məhv edib - KİV
Dünən, 09:32 |
|
|
|
| • "Məsul qurumların "yarıtmaz" fəaliyyəti araşdırılmalıdır" - Normadan artıq "məsuliyyətsizlik"...
Dünən, 09:27 |
|
|
|
| • O tunel tikiləndə də Adil Vəliyev başçı idi, indi də: Göyüşov isə... - İLGİNC FAKTLAR
Dünən, 09:24 |
|
|
|
|
