ABŞ Rusiyanın sanksiyalardan yayınması ilə mübarizə üçün yeni tədbirlər elan edib. Onlar yaxın bir-iki həftə ərzində elan ediləcək. “Reuters” xəbər verir ki, bunu ABŞ Prezidentinin milli təhlükəsizlik üzrə müşaviri Ceyk Sallivan deyib.
Onun sözlərinə görə, Ağ Ev yaxın günlərini bu məsələyə həsr edəcək: "Düşünürəm ki, yaxın bir-iki həftə ərzində həm Rusiya Federasiyası daxilində, həm də onun hüdudlarından kənarda Rusiyaya sanksiyalardan yayınmağa kömək etməyə çalışan ölkələr və təşkilatlar haqqında məlumat alacağıq. Onlar bizim hədəfimiz olacaq".
Ukrayna Müdafiə Nazirliyinin Baş Kəşfiyyat İdarəsi isə bəyan edib ki, ruslar ölkənin siyasi rəhbərliyinin razılığı ilə sanksiyaya məruz qalmış malların, o cümlədən hərbi malların Gürcüstan ərazisindən qaçaqmalçılıq yolu ilə keçirilməsi üçün kanal yaradırlar. Gürcüstanda əmindirlər ki, onlar Rusiya Federasiyasına sanksiyalardan yan keçməyə kömək etmirlər.
Amma təkcə Gürcüstan Rusiya ilə həmsərhəd deyil, həm Qafqazda, həm də Mərkəzi Asiyada bir çox postsovet ölkələrində kremlpərəst qüvvələr çoxdur. Çox vaxt onlar da güc strukturlarında təmsil olunurlar. Yəni, ola bilsin ki, Moskva onları Rusiya Federasiyası ərazisinə qeyri-qanuni olaraq sanksiyalara məruz qalan məhsulların tədarükünə cəlb etməyə çalışsın.
Bu halda ölkələri hansı cəzalar gözləyə bilər? Üstəlik, Sallivanın vəd etdiyi kimi, onların müraciəti tezliklə - bir-iki həftə ərzində açıqlana bilər. DİA.AZ xəbər verir ki, mövzunu AYNA-ya hüquqşünas, siyasi şərhçi Fuad Ağayev şərh edib:
“Rusiyanın sanksiyalardan yayınmasında başqa ölkələrin köməyinə gəlincə, bu barədə çox danışılır və məncə, ABŞ da eyni sanksiyaları tətbiq etməkdə ardıcıl olacaq. Əgər Rusiya qonşu dövlətlərin köməyi ilə bu sanksiyalardan yayınarsa, təbii ki, məhz bu dövlətlər də öz növbəsində çox ciddi sanksiyalara məruz qala bilər.
Ola bilsin, bu sanksiyaların xarakteri və sayı Rusiya Federasiyasına qarşı olduğu qədər şiddətli olmayacaq, lakin buna baxmayaraq, onlar çox hiss edilə bilər ki, Rusiya artıq məhdudiyyətlərdən yayına bilməsin və ikili təyinatlı mallar və silah yaratmaq məqsədi ilə hər hansı şeylər - komponentlər, ehtiyat hissələri idxal edə bilməsin. Düşünürəm ki, ABŞ və Avropa İttifaqı belə cəhdləri dayandırmağa çalışacaq.
Hesab edirəm ki, ilk növbədə, bu cür sanksiyalar maliyyə xarakterli ola bilər. Çünki, təbii ki, Gömrük İttifaqı və Avrasiya İqtisadi İttifaqı üzvü olan ölkələrə fərqli növ sanksiyalar tətbiq oluna bilər. Əgər Rusiya Federasiyası tərəfindən sanksiya tətbiq edilən mallar bu ölkələrin ərazisindən keçirsə (axı onların arasında gömrük sərhədləri yoxdur), o zaman Vaşinqtonun tədbirləri nəticəsində onlar hansısa formada maneələrin tətbiqi, bu cür məhsulların Rusiya ərazisinə təkrar ixracının qarşısını almaq üçün qanunvericilik qaydaları və s. dəqiq müəyyən edib müəyyənləşdirmək barədə ciddi düşünəcəklər.
Konkret Azərbaycana gəldikdə, bu günə kimi mən hakimiyyətin Moskvanın sanksiyalardan yayınmasına kömək edən hər hansı addımı barədə eşitməmişəm. Onu da qeyd edək ki, məsələn, bizim parlament daha çox bu müddət ərzində susmuş insanlarla doludur. Yəni öz mövqelərini bildirmirlər. Rasim Musabəyovun da Rusiyanın apardığı müharibəyə öz mənfi münasibətini açıq şəkildə ifadə etdiyi bir-iki deputat istisna olmaqla, mən heç bir aydın mövqenin ifadəsini eşitməmişəm.
Üstəlik, hiss olunur ki, onlar uzun müddətdir “yuxarı”dan hansı əmri alacaqlarını gözləyirlər. Və müharibənin ikinci günündə Rusiyanı dəstəkləsələr, təəccüblənməzdim. Başqa bir şey isə bütövlükdə xalqımızın münasibətidir. Təbii ki, cəmiyyət Rusiyanın Ukraynaya qarşı hərbi təcavüzünə son dərəcə mənfi reaksiya göstərir.
Üstəlik, deyə bilərəm ki, hazırda Azərbaycanla Rusiya arasında hava nəqliyyatı ümumilikdə minimuma endirilib. Yəni əmtəə mübadiləsi sferasında münasibətlərə də təsir edir.
Maliyyə və bank xidmətlərinə gəlincə, bu sahə qloballaşma şəraitində kifayət qədər şəffafdır və yenə də hesab edirəm ki, bizim bankirlərimiz Rusiya şirkətlərinə və banklarına sanksiyalardan yayınmağa kömək edəcək qədər reallıqla əlaqəni kəsməyiblər. Baxmayaraq ki, burada heç kim heç bir zəmanət verə bilməz. Amma adi məntiqdən çıxış etsək, eləcə də Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Bankının İdarə Heyətinə yeni rəhbər təyin edildiyini nəzərə alsaq, onun Rusiyaya dəstək üçün şərait yaratmaqdan başlayacağını düşünmürəm”.
