Kremlin nüvə şantajına Pekinin susqunluğu: Çin gələcək üçün təcrübə toplayır - Görünəni budur...
Tarix: 31-03-2023, 07:51 | Çap et
Rusiya diktatoru Vladimir Putinin yeni nüvə təhdidləri fonunda Çin Xarici İşlər Nazirliyi bildirib ki, heç bir halda nüvə müharibəsi başlamamalıdır. Onlar bildirirlər ki, ötən il yanvarın 5-də nüvə dövlətlərinin liderlərinin birgə bəyanatında deyilirdi ki, nüvə müharibəsində qalib gəlmək mümkün deyil, ona görə də nüvə silahına malik dövlətlər arasında strateji risklər azaldılmalıdır. Bununla belə, Çin Xarici İşlər Nazirliyi konkret dövlətlərin adını çəkməyib.
Təbii ki, Çinin bu reaksiyası Ukraynanın eşitmək istədiyi reaksiya deyil. Çünki Rusiya nüvə təhdidlərini dayandırmır, Çinin isə mövqeyi qeyri-müəyyən olaraq qalır. Çinin reaksiyasında heç bir spesifiklik yoxdur – Pekinin müraciət etdiyi və nüvə təhlükələrinə görə qınadığı tərəf göstərilmir, ad çəkilmir. Ona görə də Rusiya əminəm ki, bunu susqun razılıq kimi qiymətləndirir.
Çinin Rusiya-Ukrayna müharibəsini həll etməklə bağlı 12 bəndlik planına nəzər salsaq görərik ki, burada birinci bənd bütün ölkələrin ərazi bütövlüyü və suverenliyinə hörmətlə bağlıdır. Sənəddə Çinin mövqeyi kifayət qədər şəffafdır. Lakin Rusiyanın bu planın birinci bəndini pozması Pekin və Moskva arasında heç bir problem yaratmır. Bu o deməkdir ki, Çin bu pozuntuya dözür, göz yumur.
Çinin Kremlin nüvə təhdidlərinə qeyri-müəyyən reaksiyası, məncə, onunla bağlıdır ki, birincisi, Rusiyanın nüvə şantajı Çinə yönəlməyib. Əvəzində Çinin strateji rəqibinə - ABŞ-a qarşı yönəlib. Buna görə də Pekin o qədər də narahat deyil, hətta təhdid Çin üçün sərfəlidir. Nəzərinizə çatdırım ki, Pekinin standart hiyləsi, Çini nəyəsə görə günahlandırarkən, diqqəti başqa problemlərə, başqa məsələlərə və ya birbaşa günahkarın üzərinə yönəltməkdir. Məsələn, Çin uyğurlara qarşı insan haqlarını pozmaqda ittiham olunanda onlar həmişə amerikalıların “Şimali Amerikanın yerli əhalisinə qarşı soyqırım törətdiyini” xatırladırlar.
Kiyev Pekinlə danışanda Çin tərəfi bildirir ki, Rusiyanın nüvə şantajı çox effektlidir, çünki bu, NATO və ABŞ-ın münaqişəyə birbaşa müdaxiləsini, qoşunların birbaşa göndərilməsini, Ukraynaya uzaqmənzilli silahların ötürülməsini və s. stimullaşdırır. Yəni ki, Çin şantajı Rusiya tərəfindən bəzi razılaşmaların pozulması və ya nüvə qüvvələrindən sui-istifadə kimi qiymətləndirməyib. Və bu, Pekində döyüş meydanında strateji üstünlüklər əldə etmək üçün effektiv vasitə kimi qəbul edildi.
İkincisi, qeyd etmək lazımdır ki, Çin öz nüvə potensialını artırmağı planlaşdırır. Əvvəllər Çində minimum məhdudlaşdırma strategiyası var idi. Yəni ABŞ və ya Rusiyanın hər birində 6000-ə yaxın nüvə başlığı olanda Çin onların minimum sayını saxlayırdı. Axı strateji çəkindirmə heç kimin Çini nüvə silahı ilə hədələməməsi demək idi. Lakin indi Pekin qeyri-rəsmi olaraq konsepsiyasını dəyişir, 2030-cu ilə qədər nüvə başlıqlarının sayını 350-dən 1000-ə çatdırmağı planlaşdırır. 2035-ci ilə qədər isə 1500-ə qədər artırmaq nəzərdə tutulub. Bu, həm də Çinin Rusiya-Ukrayna müharibəsindən çıxardığı dərslərdən biridir. Çünki nüvə potensialının artırılması təkcə mühafizənin gücləndirilməsi naminə deyil, həm də təhdidlər, nüvə şantajı naminə baş verir. Axı nüvə silahlarının sayı danışıqlar masası arxasında daha ciddi mövqe yaradır.
Beləliklə, Çin Rusiyanın nüvə şantajını dəstəkləyir. Ona görə ki, bu, Qərbə qarşı həyata keçirilir, Rusiyanı müəyyən mənada gücləndirir, Qərbə daha az manevr imkanı verir. Həm də Çinə təcrübədən yararlanmaq imkanı verir, çünki gec-tez Tayvan məsələsi həll edilməli olacaq və Pekin ABŞ və ya Yaponiya donanmasının buna qarışmasını istəməzdi.
Müəllif: Yuri Poyta – “NewGeopoliticsResearchNetwork”ün Asiya bölməsinin rəhbəri
Mənbə: UNİAN
Tərcümə AYNA-ya məxsusdur.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • "Bu təşəbbüs Ermənistanın Baş naziri tərəfindən irəli sürülüb" - deputat
Bu gün, 21:38 |
|
|
|
| • Azərbaycan güləşçisi dünya çempionu olub
Bu gün, 21:34 |
|
|
|
| • Pul ödəməyənlər tibbi sığortadan istifadə etməyəcək? - AKTUAL
Bu gün, 19:00 |
|
|
|
| • "Bizimlə münasibətdə olan hər bir ölkə rəhbərliyi görür ki, Azərbaycan sülh tərəfdarıdır" - deputat
Bu gün, 18:56 |
|
|
|
| • Şarl Mişel Azərbaycanı haqlı çıxardı - DETALLAR
Bu gün, 18:10 |
|
|
|
| • Bakıda 88 yaşlı MTK sədri elektron qolbağda gəzəcək - 30 ildir 85 min dollar borcu var
Bu gün, 18:08 |
|
|
|
| • “Ermənistanın silahlanması fonunda ata biləcəyimiz yeganə addım budur ki...” - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 18:05 |
|
|
|
| • Avropa Parlamentinin addımları Cənubi Qafqazda sabitliyi pozmaq cəhdidir - Rusiyalı eksperti
Bu gün, 18:03 |
|
|
|
| • Zelenski Quterreşin Kiyevə səfər istəyini qəbul etməyib - KİV
Bu gün, 17:43 |
|
|
|
| • “Avropa Parlamentinin qətnaməsi kağız parçasıdır” - Fəzail Ağamalı
Bu gün, 17:39 |
|
|
|
| • Şoltsun Putinlə gizli ittifaqı? – Rusiya Avropanı belə parçalayır
Bu gün, 17:36 |
|
|
|
| • Pulunu banka qoyan vətəndaş indi onu geri ala bilmir - GİLEY
Bu gün, 17:29 |
|
|
|
| • Bakıdakı separatçılarla bağlı yeni təklif: beynəlxalq tribunala çıxarılsınlar! - AXI NİYƏ?..
Bu gün, 17:15 |
|
|
|
| • Mərhum Tağı Əhmədovun oğlunun verdiyi QƏRAR DA LƏĞV OLUNDU - ÖZBAŞINALIĞA ACİL MÜDAXİLƏ...
Bu gün, 17:12 |
|
|
|
| • Əliyev bu sənədi niyə Kazan görüşündən sonra imzaladı? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 17:06 |
|
|
|
| • Peter Mixalko XİN-ə çağırılıb, etiraz notası təqdim edilib - RƏSMİ
Bu gün, 17:04 |
|
|
|
| • Tramp Harrislə savaşır: Bakının məsələyə nə dəxli var? - ZİBİLƏ DÜŞMÜŞÜK...
Bu gün, 17:01 |
|
|
|
| • İqtisadi Zonaların İnkişafı Agentliyinin sədr müavini İŞDƏN ÇIXDI
Bu gün, 17:00 |
|
|
|
| • Bu il Azərbaycanda 30 məktəb şagirdi məhkum olunub - BELƏ HARA GEDİRİK?
Bu gün, 16:57 |
|
|
|
| • Ararat Mirzoyan COP29-a dəvət alıb - KİV
Bu gün, 16:55 |
|
|
|
| • "MƏNİ KƏND SIXIR" DEYİB, ƏRİNİ TƏRK ETDİ... - Sabirabad sakini nəvələrinin qəyyumluğunun oğluna verilməsini istəyir...
Bu gün, 16:50 |
|
|
|
| • Bakıda ər arvadının intim videolarını aşkar etdi: “Sənin yox, onun arvadıyam...” - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 16:48 |
|
|
|
| • Bakıda şirkət rəhbəri həbs edildi - Yarım milyonluq fırıldaq
Bu gün, 16:46 |
|
|
|
| • QARABAĞ QAZİSİ MADDİ İMKANSIZLIQ SƏBƏBİNDƏN ƏMƏLİYYAT OLUNA BİLMİR - Atası səlahiyyətli şəxslərdən kömək istəyir
Bu gün, 16:41 |
|
|
|
| • "Qısa zamanda sülh müqaviləsi imzalana bilər” - deputat
Bu gün, 16:37 |
|
|
|
| • Ermənistan prezidentinin iqamətgahı yaxınlığında mitinq keçirilir - BARIŞIQ İSTƏMİRLƏR...
Bu gün, 16:34 |
|
|
|
| • Ali məktəblərdə hansı ixtisaslar ləğv edilməlidir? - AKTUAL
Bu gün, 16:33 |
|
|
|
| • Kərki ilə Qazaxın 3 kəndini nə vaxt qaytarırsınız, Nikol Paşinyan?! - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 16:31 |
|
|
|
| • Nəsimi rayonunda “Yaşıl dünya naminə həmrəylik ili” çərçivəsində ağacəkmə aksiyası davam edir - FOTO
Bu gün, 16:27 |
|
|
|
| • Sabunçu rayonunda qaçırdıqları avtomobillə oğurqluqlara gedən iki qardaş saxlanılıb - FOTO, VİDEO
Bu gün, 16:21 |
|
|
|
| • Paşinyan COP29-da iştirak üçün dəvət alıb - Ermənistan XİN
Bu gün, 16:19 |
|
|
|
| • ABŞ-ın məşhur biznes jurnalı “Fortune”də məşhur azərbaycanlı İŞ ADAMI... - FOTO
Bu gün, 16:17 |
|
|
|
| • DEM partiyasının baş ofisinə hücum olub
Bu gün, 15:04 |
|
|
|
| • Ermənistan ərazi iddialarından rəsmən əl çəkməlidir - Başqa yolu yoxdur...
Bu gün, 14:00 |
|
|
|
| • Ermənistan prezidenti Azərbaycanla sərhədlərin delimitasiyası üzrə komissiyaların birgə fəaliyyəti haqqında reqlamenti təsdiqləyib
Bu gün, 13:58 |
|
|
|
| • “Avropa liderləri İlham Əliyevdən dərs almalıdırlar" - Rusiyalı politoloq
Bu gün, 13:56 |
|
|
|
| • DİQQƏT! Avtomobil suya düşərsə, necə xilas ola bilərik? - Ekspert AÇIQLADI
Bu gün, 13:50 |
|
|
|
| • “Sabah”ın afrikalı uşaqlarının İsveçrə macərası: Azərbaycan futbolunu kimlər biabır edir? - FOTOLAR
Bu gün, 13:42 |
|
|
|
| • Sülh sazişini bu formada imzalamağa hazırıq - Qriqoryan
Bu gün, 13:39 |
|
|
|
| • "COP29 Azərbaycanın dünya əhəmiyyətli dövlətə çevrildiyini göstərir" - Vüqar Oruc
Bu gün, 13:33 |
|
|
|
| • “İdarə rəhbərinin bizi görməyə gözü yoxdur...” - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 13:30 |
|
|
|
| • Bakıda məşhur "AVVA" mağazalar şəbəkəsinin rəhbərinə cinayət işi açılıb - SƏBƏB
Bu gün, 13:16 |
|
|
|
| • Həm maaş, həm də pensiya alan deputatlar - SİYAHI
Bu gün, 13:09 |
|
|
|
| • Qonşu ölkədə dollar kəskin bahalaşdı – Azərbaycanı nə gözləyir?
Bu gün, 13:01 |
|
|
|
| • Xankəndidə ölən erməni qadının qızı: “Bura gətirə bilmədik” - "Bir müddətdir anamla danışmırdım"
Bu gün, 12:59 |
|
|
|
| • Bakıya getməyə məcburuq - Erməni jurnalist
Bu gün, 12:57 |
|
|
|
| • Dağlıq ərazilərdə qar yağacağı ehtimalı var - belə deyirlər...
Bu gün, 12:55 |
|
|
|
| • Payız-qış mövsümündə istismar rejiminə keçidlə bağlı tədbirlər davam etdirilir - VİDEO
Bu gün, 12:53 |
|
|
|
| • "Hüseynoglu Residence" YAŞILLIĞA QƏNİM KƏSİLİB - cəzasız qalmadı...
Bu gün, 12:51 |
|
|
|
| • BRİKS Qlobal Cənub üçün "yapışdırıcı" ola bilər - İndoneziya xarici işlər naziri
Bu gün, 12:47 |
|
|
|
|
