QIŞDA ÇÖRƏK BÖHRANI YARANA BİLƏR
Tarix: 7-10-2011, 14:41 | Çap et
 İSMƏT ABBASOVUN ÇÖRƏK İMTAHANI
DİA.AZ: - Bu gün ölkədə çoxlarını düşündürən əsas problemlərdən biri də qış mövsümündə ölkədə taxıl sarıdan ciddi problemlərin müşahidə olunacağı ilə bağlıdır. Müxtəlif səbəblər üzündən son illər Azərbaycanda istehsal olunan buğdanın keyfiyyətinin ürəkaçan olmaması və kənd təsərrüfatı sahəsində yürüdülən yanlış aqrar siyasətin nəticəsidir ki, hazırda sözügedən sahədə ciddi problemlər mövcuddur.
Bu ilin əvvəlindən xaricdən gətirilən buğda və unun yenidən əlavə dəyər vergisinə cəlb olunması isə mövcud problemləri bir qədər də artırmış oldu.
Bir qədər əvvələ nəzər salsaq, görərik ki, Nazirlər Kabinetinin 2007-ci il 27 iyul tarixli qərarında göstərilir ki, iqtisadi inkişaf, maliyyə, vergilər, kənd təsərrüfatı nazirliklərinin və Dövlət Gömrük Komitəsinin razılaşdırılmış təkliflərinə əsasən, hökumət ölkəyə idxal olunan və əlavə dəyər vergisindən (ƏDV) azad olunan malların siyahısına buğdanı da əlavə edib. Qərar imzalandığı gündən qüvvəyə minib. ƏDV malın dəyərinin 18 faizi həcmində hesablanır. Xatırladaq ki, taxıl məhsullarına ƏDV tətbiqinə 1998-ci ildən başlanılıb. Həmin il sabiq dövlət başçısı Heydər Əliyev regionlara səfər edən zaman yerli istehsalçılar mallarını satmaq üçün bazar tapmadıqlarından şikayət etmişdilər. Fermerlər şikayət edərək, bildirmişdilər ki, xaricdən gətirilən məhsulların qiyməti xeyli ucuz olduğuna görə daxili bazarı zəbt edib. Nəticədə, Azərbaycanda əkilən taxıla tələbat azalıb.
Onu da qeyd etmək yerinə düşər ki, taxıl idxalına ƏDV-nin tətbiq edilməsindən sonra Azərbaycanda bu məhsulun əkilməsində stimullaşma müşahidə edilirdi. Məlumatlara görə, bu il ölkədə hava şəraitinin qeyri-sabit keçməsi səbəbindən məhsuldarlıq xeyli aşağı olub.
Maraqlı məqam orasındadır ki, Azərbaycanda faktiki olaraq taxıl qıtlığı yaransa da, rəsmi dairələr bunu etiraf etmək istəmirlər. Məsələn, kənd təsərrüfatı naziri İsmət Abbasov bununla bağlı mətbuata verdiyi hər açıqlamasında hazırda qiymətlərin dünya bazarına nisbətən baha olduğunu etiraf etsə də, ölkədə taxıl qıtlığının mövcud olmadığını bildirir. Nazir iddia edir ki, ölkədə taxıl tədarükündə kifayət qədər artım var və qiymətlərin artması tədarükün azalması ilə bağlı deyil. Lakin fakt faktlığında qalır ki, bu gün regionlarda kənd təsərrüfatı ilə, əkin-biçinlə məşğul olan yerli sahibkarlar texnika çatışmazlığından əziyyət çəkirlər. Elə buna görə də hər il məhsulun yığılmasında problemlər yaşanır. Bununla bağlı redaksiyamıza daxil olan məlumatlara görə, bu il ölkənin Aran rayonlarında taxıl biçininin yubanmasına əsasən texnika çatışmazlığı səbəb olub. Eyni zamanda, cari ildə yağıntıların az olması dəmyə üsulu ilə əkilən taxılın da tədarükündə kəskin azalmaya səbəb olub. Buna baxmayaraq, Kənd Təsərrüfatı Nazirliyindən bildirilib ki, dəmyə üsulu ilə əkilən taxılın həcmində artım müşahidə olunub. Daxil olan məlumatlar isə bunun tam əksini sübuta yetirir. Maraqlıdır ki, nazirlik rəsmiləri hələ də aqrolizinq əməliyyatları üçün milylonlarla dolların ayrılmasından danışır.
Ara-sıra ölkədə yaranmış çörək böhranı bir daha onu göstərdi ki, böhran kimlərinsə maraqlarına uyğun olaraq süni yolla yaradılıb. Azərbaycanda taxıl və taxıl məhsullarının idxalına nəzarət iri məmurlar tərəfindən inhisara alınıb. Əgər rəsmi açıqlamalara inansaq, o zaman ölkədə taxıl qıtlığının yaranmadığı qənaətinə gələrik. Bununla yanaşı, böhranın süni yolla yaradılmasından, inhisarçıların milyonlarla dollar qazandığını hesablamaq o qədər də çətin deyil. Əslində, bu gün buğdanın satış qiymətləri bir qədər ucuzlaşdırıla və dünya qiymətləri səviyyəsinə çatdırıla bilər. Ancaq həmin monopolist məmurların təsiri nəticəsində hələ də bu sahədə qiymət endirimi müşahidə olunmur. Hələ bu azmış kimi, ölkəyə gətirilən buğdanın həcmi də rəsmiyyətdən kənarda saxlanılır.
Ekspertlərin fikrincə, ölkənin taxıl ehtiyacları və taxıl idxalı ilə bağlı verdiyi rəsmi statistika həqiqəti əks etdirmir. Belə ki, rəsmilər hər il Azərbaycanda təxminən, 1,5 milyon ton taxılın idxal edildiyini, 1,5 milyon tonun isə xaricdən idxal olunduğunu iddia edirlər. Lakin faktlar sübut edir ki, Azərbaycanda taxıl istehsalı ilə bağlı yayılan məlumatlar doğru deyil. İqtisadçıların fikirincə, hər il Azərbaycanda ən yaxşı halda yarım milyon ton taxıl tədarük edilir. Təbii ki, bu onu sübut edir ki, Azərbaycana gətirilən taxılın çox az bir hissəsi rəsmi gömrük sənədləşmələrindən keçir. Qalan böyük hissə isə qeyri-qanuni yollarla idxal edilir. Söz yox ki, bu zaman dövlət büdcəsinə xeyli miqdarda ziyan dəyir və tonlarla taxılın satışından əldə olunan pullar kimlərinsə cibinə gedir.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Dədə Süleymanın ANIM GÜNÜDÜR
Bu gün, 13:37 |
|
|
|
| • "Blinkenin Yaxın Şərqə səfəri yenə də nəticəsiz qalacaq" - Al Jazeera
Bu gün, 13:29 |
|
|
|
| • Həkimlərə 30 xəstə limiti? - RƏSMİ CAVAB
Bu gün, 13:27 |
|
|
|
| • Atlantikdən gələn təhlükə: - İki ölkə donacaq, Azərbaycan isə...
Bu gün, 13:24 |
|
|
|
| • Ermənistan ordusunda "bardaq" hökm sürür - erməni mediası
Bu gün, 13:15 |
|
|
|
| • İcra məmuru yarım milyon manat zərər pulunu naməlum hesaba köçürüb - məhkəməni də saymır
Bu gün, 13:10 |
|
|
|
| • MN-in sabiq şöbə rəisi ilə bağlı hökmdən verilən protest üzrə MƏHKƏMƏ BAŞLAYIB
Bu gün, 13:08 |
|
|
|
| • Arabir duman olacaq - belə deyirlər...
Bu gün, 13:07 |
|
|
|
| • İki insanın ölümünə səbəb olan tunel - Günahkar tapılacaq?
Bu gün, 13:05 |
|
|
|
| • Bakıda 371 min manatlıq fırıldaq - Şirkət rəhbərinə cinayət işi açıldı
Bu gün, 13:02 |
|
|
|
| • Ermənistan Ukraynadakı müharibə hesabına qazanc əldə edir - "Euronews"
Bu gün, 12:54 |
|
|
|
| • Məhkəmə 100 min manatlıq dələduzluqla bağlı bəraət alan ər-arvadın işi üzrə qərar verib - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 12:52 |
|
|
|
| • “Deyirlər ki, siz şikayət edin, biz 20-30 min verib susdurarıq” - Tağı İbrahimova məxsus “Qlobal SF” MMC-dən ŞİKAYƏT
Bu gün, 12:51 |
|
|
|
| • Azərbaycan müdafiə naziri qırğızıstanlı həmkarı ilə görüşüb - FOTO
Bu gün, 12:43 |
|
|
|
| • Dilarə Aygün Kazımovanı “Eurovision”da görmək istəyir
Bu gün, 12:39 |
|
|
|
| • Misir Mərdanovun qardaşı otel tikdirib, ustaların pulunu vermir - VİDEO
Bu gün, 12:36 |
|
|
|
| • Sülh danışıqlarında erməni quyuları: - Paşinyanla Simonyan üz dəyişirlər
Bu gün, 12:32 |
|
|
|
| • DİN “ASAN xidmət” mərkəzlərində vakant olan vəzifələrə qəbulla əlaqədar müsabiqə elan edib - DİQQƏT
Bu gün, 12:28 |
|
|
|
| • "Gör, ölkənin akademikləri hansı niyyətin sahibidirlər?!" - ETİRAZ VAR...
Bu gün, 12:25 |
|
|
|
| • İran kəşfiyyatında Azərbaycan izi: 600-ə yaxın tapşırıq yerinə yetirilib - “Eronews”
Bu gün, 12:17 |
|
|
|
| • Keçmiş deputatdan cinayət işi ilə bağlı açıqlama - "İstintaqa cəlb olunmamışam..."
Bu gün, 12:15 |
|
|
|
| • Azərbaycan Prezidenti “BRICS+” formatında iştirak etmək üçün Kazana səfər edib
Bu gün, 12:14 |
|
|
|
| • BRİCS toplantısı ərəfəsində vacib razılaşma əldə olundu - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 12:12 |
|
|
|
| • “Bakı Hərrac Mərkəzi”nə yeni direktor təyin olunub - DOSYE
Bu gün, 12:09 |
|
|
|
| • “Finca Azerbaijan”ın rəhbərlərindən biri vəzifəsindən ayrılıb - Bununla da...
Bu gün, 12:07 |
|
|
|
| • Pirşağıda işbazlar dəniz qumunu belə daşıyır - FOTO
Bu gün, 12:04 |
|
|
|
| • Gürcüstan müxalifəti zorla hakimiyyət dəyişikliyi etmək istəyən “5-ci kolon” kimi fəaliyyət göstərir
Bu gün, 11:59 |
|
|
|
| • Siqaret tullantılarına görə bu qədər cərimə doğru deyil - ETİRAZ
Bu gün, 11:49 |
|
|
|
| • Kürdəmir İcra Hakimiyyətinin sabiq vəzifəli şəxslərinin bəzilərinin müsadirə edilmiş əmlaklarının yarısı geri qaytarılıb
Bu gün, 11:47 |
|
|
|
| • Ordumuzun zabiti faciəli şəkildə öldü
Bu gün, 11:45 |
|
|
|
| • Xankəndidə erməniəsilli qadın ölüb - Səhiyyə Nazirliyi məlumat YAYDI
Bu gün, 11:40 |
|
|
|
| • MSK yenidən formalaşacaq: Məzahir Pənahov postunda qalır - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 11:37 |
|
|
|
| • Gürcüstanda hökumət çevrilişinə hazırlıqlar davam edir - Parlament sədri
Bu gün, 11:27 |
|
|
|
| • Dövlət Gömrük Komitəsində ÖZBAŞINALIQ – Görünməyən əllər və milyonluq yeyintilər
Bu gün, 11:25 |
|
|
|
| • Gəncənin və digər iki rayonun prokuroru dəyişdi - ƏMR
Bu gün, 11:21 |
|
|
|
| • ABŞ liderinin məktubdakı mesaj: Bayden uğur hekayəsi yazmaq istəyir - GÖRÜNƏNİ BUDUR
Bu gün, 11:10 |
|
|
|
| • `Tinderyol Baku` `HAQQIN YOLU`NU TAPIB... DEYƏSƏN...
Bu gün, 11:07 |
|
|
|
| • Səlim Müslümovun oğlunun təsis etdiyi şirkət yenidən məhkəmə qarşısında - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 11:01 |
|
|
|
| • İki nəfərin boğulduğu tuneli tikən şirkətdən açıqlama: - "Nöqsanlar olub-olmadığı barədə heç nə deyə bilmərik"
Bu gün, 10:59 |
|
|
|
| • Bakıda bahalı yas mərasimi – Onlarla lüks avtomobil, ucsuz-bucaqsız çadır…
Bu gün, 10:57 |
|
|
|
| • Hakim Rauf Əhmədov qanunun ANASINI AĞLATDI... - BU NƏDİ BELƏ?..
Bu gün, 10:51 |
|
|
|
| • “Azərbaycanda iqtidar-müxalifət münasibətləri yüksək səviyyədə qurulub” - deputat
Bu gün, 10:44 |
|
|
|
| • Xəlil Göyüşov həbs oluna bilər – iki nəfərin ölümü...
Bu gün, 10:41 |
|
|
|
| • Əliyev və Paşinyan ilin sonunadək sülh bağlanmasına nail ola bilərmi?.. - Baydenin çağırışı...
Bu gün, 10:36 |
|
|
|
| • Sərhədlər Göyçə gölünün ortasından keçir: Tarixi sənədlər masaya qoyuldu - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 10:34 |
|
|
|
| • Oktyabrın 25-də bütün müavinət və təqaüdlər ödəniləcək - MÜJDƏ
Bu gün, 10:29 |
|
|
|
| • Azərbaycanda məşhur karqo şirkətinin xüsusi lisenziyası yoxa çıxdı
Bu gün, 10:27 |
|
|
|
| • Ermənistanda Azərbaycanla sərhədlərin delimitasiyası üzrə komissiyaların birgə fəaliyyəti haqqında reqlament təsdiqlənib
Bu gün, 10:23 |
|
|
|
| • Erməni prezidentin “yuxuları”: Xankəndinə qayıdış, dustaqlar... - ZİBİLƏ DÜŞMÜŞÜK...
Bu gün, 10:22 |
|
|
|
| • Tərtər rayonunda pambıq yığımına start verilib - FOTO
Bu gün, 10:19 |
|
|
|
|
