Azərbaycan qarışıq seçki sisteminə keçə bilər - Gözlənti
Tarix: 13-03-2020, 09:06 | Çap et
Gürcüstanın müxalifət partiyaları ilə hakim partiya arasında seçki sistemi ilə bağlı razılıq əldə olunub. Hakim Gürcü Arzusu Partiyası və müxalifət arasında bu ilin payızında keçiriləcək parlament seçkilərinin sistemi ilə bağlı əldə olunan razılığa əsasən, seçkilər 120/30 və 1%-lik baryer modeli-qarışıq seçki sistemi üzrə keçiriləcək. 120 deputat proporsional, 30-u isə majoritar sistem üzrə seçiləcək. Bununla yanaşı, 40%-dən az səs toplayan partiya hökuməti formalaşdıra bilməyəcək.
Qeyd edək ki, 2002-ci ilə qədər Azərbaycanda da qarışıq seçki sistemi mövcud olub. 125 deputatın 25-i proporsional, 100-ü majoritar sistem üzrə seçilib. 2002-ci ilin 29 avqustunda keçirilən referendumda qarışıq seçki sistemi ləğv edilib və sırf majoritar sistemə keçilib. Bu sistem hələ də qalır. Azərbaycanda bu məsələ zaman-zaman qaldırılıb, proporsional seçki sisteminin bərpası təklifləri siyasi partiyalar tərəfindən irəli sürülüb. Lakin vəziyyət hələ ki dəyişməyib.
Vətəndaşların seçkilər prosesinə etimadını qaytarmağın, siyasi partiyaların güclənməsinin mexanizmlərindən biri kimi proporsional seçki sisteminin bərpasının vacibliyini bəyan edirlər. Hakim partiyanın təmsilçiləri də zaman-zaman açıqlamalarında bildiriblər ki, gələcəkdə nə vaxtsa proporsional seçki sisteminin bərpası istisna deyil. Ölkə prezidentinin yeni Milli Məclisin ilk iclasında siyasi partiyaların güclənməsində maraqlı olduğunu bəyan etməsi də gələcəkdə proporsional seçki sisteminin bərpası ehtimalını yaradır.
Müxalifət düşərgəsi isə proporsional seçki sisteminin majoritar sistemdən üstünlüklərinin olduğunu əsas gətirirlər və bu məsələdə israrlı mövqelərindən geri durmurlar.
Bu barədə “Yeni Müsavat”a şərhində ADP sədrinin seçki məsələləri üzrə müavini Taliyət Əliyev bildirdi ki, proporsional seçki sistemi çoxpartiyalı dövlət sistemini stimullaşdıran əsas şərtlərdən biridir. Proporsional seçki sistemi ilə parlamentə seçilən şəxslər bir siyasi komanda kimi dövlət quruculuğunda fəal iştirak edir. Bu komandanın hakimiyyətdə və ya müxalifətdə olmasından asılı olmayaraq ölkədə islahatların bilavasitə həyata keçirilməsi və ya həyata keçirilməsi təklifləri ilə çıxış etməsi üçün imkanlar əldə olunur. Eyni zamanda siyasi partiyalara cəmiyyətdə ehtiyac daha da artır: “Demokratik cəmiyyət quruculuğuna yeni başlayan postsosialist ölkələrində proporsional seçki sistemi tətbiq olunur. Beynəlxalq birliyin də bu seçki sistemini tələb etməsinin səbəblərindən biri çoxpartiyalı sistemin formalaşıb güclənməsində bu seçki sisteminin ciddi əhəmiyyət kəsb etməsi ilə bağlıdır. Demokratik ölkələrin mütləq əksəriyyətində yalnız proporsional seçki sistemi mövcuddur. Azərbaycan ilk növbədə hələ postsovet məkanında və Şərqi Avropa ölkələrinin təcrübəsindən istifadə edərək demokratiyaya doğru inkişafa nail olmağa çalışmalıdır. Proporsional sistem demokratiyanın atributlarından biridir, partiyaların inkişafına stimul verir. Sırf majoritar sistemdə isə partiya inkişaf edə bilmir. Diqqət edirsinizsə, Azərbaycanda siyasi partiyaların zəifləməsi, siyasi sistemdə mövqelərinin azalması daha çox məhz proporsional seçki sisteminin ləğvindən sonra sürət götürdü. Ona görə də Azərbaycanda ya qarışıq seçki sisteminə keçidə, ya da tam olaraq proporsional sistemə keçidə ehtiyac var”.
Ekspert həmçinin qeyd etdi ki, proporsional qaydada seçilmək millət vəkilinə daha çox hüquq verir. Proporsional seçki sistemi həm demokratikləşmənin inkişafı, həm də siyasi inkişaf və partiyaların siyasi həyatda iştirakı baxımından vacibdir: “Çoxpartiyalı siyasi sistemlərdə baş aktyor partiyalardır, şəxslər deyil. Majoritar sistemdə isə fərdi keyfiyyətlər əsas götürülür ki, bunun da ümummilli məsələlərə elə də aidiyyəti yoxdur. Bütün bunları nəzərə alsaq, bəlli olur ki, siyasi partiyaların proporsional seçki sisteminin bərpasını istəməsi tamamilə məntiqlidir. Gürcüstanda əsas üstünlüyün proporsional seçki sisteminə verilməsi də bu baxımdan məntiqlidir”.
Onu da bildirək ki, seçki sisteminin dəyişdirilməsi yalnız o halda mümkündür ki, qanunvericilikdə dəyişiklik həyata keçirilsin. Bunun üçün isə referendum keçirilməlidir.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Suraxanıda yaşayış binalarının elektrik təminatına - 8 MİLYON AYRILDI
Bu gün, 00:05 |
|
|
|
| • Bu rayonda köçkünlərin evləri təmir olunacaq - 600 MİNLİK TENDER
Bu gün, 00:02 |
|
|
|
| • COP29 zamanı rayonlardan Bakıya avtomobillərin girişinə məhdudiyyətlər qoyulacaq? - AÇIQLAMA
Dünən, 19:10 |
|
|
|
| • Ermənistanın hərbi büdcəsi artsa belə, Azərbaycanla savaşa... - GƏLİŞMƏ
Dünən, 19:00 |
|
|
|
| • Dərmanları ucuz ala bilərik: - "Ödədiyimiz pulun bir hissəsini..."
Dünən, 18:56 |
|
|
|
| • "Öz xanımı qat-qat betərini geyinir, başqasına dərs verir" - Xalq artisti
Dünən, 18:19 |
|
|
|
| • Paşinyanın arvadının 134 minlik maşını qalmaqal yaratdı - FOTO
Dünən, 18:17 |
|
|
|
| • Rusiya İstintaq Komitəsi Azərbaycana aktyorun qətlinin araşdırılmasında kömək təklif edib - KİV
Dünən, 18:15 |
|
|
|
| • Avropada qazın qiyməti qalxır: Azərbaycanı nə gözləyir? - GƏLİŞMƏ
Dünən, 18:12 |
|
|
|
| • Şoyqu gözlənilmədən bu ölkəyə uçdu - Nə məsələdir?
Dünən, 18:10 |
|
|
|
| • “Azərbaycan Ordusu oradan çıxıb” sualı Asryanı qəzəbləndirdi – “Deyirsiniz ki…”
Dünən, 18:06 |
|
|
|
| • Ermənistandan İsrailə etiraz: - İranı müdafiə elədilər
Dünən, 17:22 |
|
|
|
| • Gürcüstanda səsvermə bitib, seçki yox - Markedonov
Dünən, 17:20 |
|
|
|
| • Xətai rayonunda söküntü işlərinə 1 milyondan çox pul ayrıldı - “Ramco” QSC...
Dünən, 17:17 |
|
|
|
| • Xalq artistinə qəribə ad günü təbriki
Dünən, 17:12 |
|
|
|
| • Bakıda aktyor və arvadının öldürülməsinin səbəbi bilindi: 50 min borc veriblərmiş... - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 17:08 |
|
|
|
| • Qərb Gürcüstandakı nəticələri... BELƏ GÖRÜR...
Dünən, 17:06 |
|
|
|
| • Tramp qalib gələrsə... - Vens NATO ilə bağlı planlarını açıqladı
Dünən, 17:01 |
|
|
|
| • Qurban Qurbanovu istefaya çağıran kimlərdir? – “Onların futboldan başı çıxmır”
Dünən, 16:59 |
|
|
|
| • TƏBİB həkimlərdən yardım adı ilə pul yığırmış... - BU NƏDİ BELƏ?..
Dünən, 16:56 |
|
|
|
| • “Gürcüstanı qarışdırmağa çalışan Qərb daha da aqressivləşəcək” – Qonşu ölkədə “rəngli inqilab” BAŞLAYIR?
Dünən, 16:53 |
|
|
|
| • Azərbaycan-Pakistan hərbi əməkdaşlığının yeni perspektivləri müzakirə edilib - VİDEO
Dünən, 16:51 |
|
|
|
| • Ermənistanın Baş Qərargah rəisi Azərbaycanla yeni müharibəyə əsas görmür - KİV
Dünən, 16:49 |
|
|
|
| • “Nar” inklüziv cəmiyyətə dəstək olmağa davam edir - FOTO
Dünən, 16:47 |
|
|
|
| • İstilik sistemləri bu hallarda daha tez işə düşə bilər - AÇIQLAMA
Dünən, 16:42 |
|
|
|
| • "HB Güvən Klinik" və "Gulhan Medical"la bağlı nə qərar veriləcək? - DETALLAR
Dünən, 16:41 |
|
|
|
| • "Respublikanski"dən eşidilən korrupsiya səsləri... - Gərək, KAR OLASAN Kİ...
Dünən, 16:35 |
|
|
|
| • Putin müharibə üsulunu dəyişəcək - Müharibə Araşdırmaları İnstitutu
Dünən, 16:32 |
|
|
|
| • ADAU-da əczaçılıq-məczaçılıq... - BU NƏDİ BELƏ?..
Dünən, 16:27 |
|
|
|
| • MTK-lar kommunal haqqını istədiyi kimi artıra bilərmi? - ZİBİLƏ DÜŞMÜŞÜK...
Dünən, 16:19 |
|
|
|
| • Azərbaycana qarşı qərəz: - “Bu qətnamələrin heç bir nəticəsi olmayacaq”
Dünən, 16:17 |
|
|
|
| • “Ukrayna müharibəsi ikinci plana keçib” - Borrel
Dünən, 16:15 |
|
|
|
| • Gürcüstan Rusiya ilə barışır? – 16 il sonra tarixi gediş
Dünən, 16:14 |
|
|
|
| • Tək çıxış yolu iki dövlət arasında sərhədlərin dəqiqləşdirilməsidir - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Dünən, 16:06 |
|
|
|
| • “Traktor” “Alüminium”u əzib keçdi
Dünən, 16:04 |
|
|
|
| • Moskva ilə İrəvan arasında gizli-aşkar işbirliyi: Qərb ya məmnundur, ya məcbur - İLGİNC...
Dünən, 16:02 |
|
|
|
| • “Səs salmağa ehtiyac yoxdur, normadan artıq olan sudur” – Siyavuş Novruzov
Dünən, 16:00 |
|
|
|
| • ABŞ-də milyarderlər Trampı dəstəkləyirlər – FT
Dünən, 15:55 |
|
|
|
| • Erməni deputat Paşinyanın silahdaşını ittiham etdi
Dünən, 15:52 |
|
|
|
| • 444 minə "Xankəndi Zəfər Muzeyi"nin layihəsini hazırlayan Laura Conti kimdir? - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 15:33 |
|
|
|
| • "Hər şeyi atıb gedə bilərdim, məni xilas etdilər" - Xalq artisti
Dünən, 15:31 |
|
|
|
| • Azərbaycan problemlə üzləşə bilər - Ermənistana təzyiqlər artacaq
Dünən, 15:30 |
|
|
|
| • Gürcüstanda NƏ BAŞ VER(İR)Dİ
Dünən, 15:26 |
|
|
|
| • Azərbaycanda 100 manat sərmayə ilə yeni lizinq şirkəti yaradılıb
Dünən, 15:23 |
|
|
|
| • İrana hücumda onlar da iştirak ediblər - İNCƏLƏMƏ
Dünən, 15:13 |
|
|
|
| • Paşinyanın yeni ədliyyə naziri bəlli oldu - KİV
Dünən, 15:09 |
|
|
|
| • Yeraltı nəqliyyatda niyə hər gün "tıxaca düşürük"? - AKTUAL
Dünən, 15:05 |
|
|
|
| • Sosial problemlərdən yorulan vətəndaş xaricə "axır"... - Ölkəyə pul göndərənlər də azaldıqca azalır
Dünən, 14:02 |
|
|
|
| • Tarixi seçki və nəticə: nə iqtidar, nə də müxalifət istəyinə çatdı - NƏ BAŞ VERİR?
Dünən, 14:00 |
|
|
|
| • “Bu qətnamə Azərbaycana qarşı açıq- aşkar düşmənçilikdir” - İqor Korotçenko
Dünən, 13:56 |
|
|
|
|
