Misir Mərdanovun BATIRDIĞI SAHƏ... - Bu yolda milyonlar yeyilib...
Tarix: 29-10-2018, 15:00 | Çap et
Azərbaycanda son illər orta məktəb dərslikləri üzərində aparılan “eksperimentlər”, məğzi vaxtilə heç təhsilə rəhbərlik edənlərin özlərinə də axıra qədər aydın olmayan kurrikulum sistemi və dərsliklərin yazılması, çapı sahəsində kök salmış korrupsiya bu sahədə ciddi böhran yaranıb. Virtualaz.org vaxtaşırı olaraq bu problemə işıq salmağa çalışır, ekspertlərin, təhsil işçilərinin rəylərini öyrənir.
Acınacaqlı da olsa bu gün vəziyyət belədir ki, məzmunu tez-tez dəyişən, heç kimin tanımadığı səriştəsiz müəlliflər tərəfindən yazılan orta məktəb dərslikləri şagirdlərə bilik qazandırmaqdan daha çox elmin tənəzzülünə gətirib çıxarır.
Təhsil məsələləri üzrə ekspert Kamran Əsədov da dərsliklərdəki nöqsanlardan şikayətçidir. Onun fikrincə, hazırda orta məktəb şagirdləri üçün nəzərdə tutulmuş dərs vəsaitləri 6-17 yaşında olan insanın beyninə uyğun deyil. Dərsliklərin məzmunundan belə məntiq çıxır ki, bu dərslikləri oxuyub başa vuran şagirdin elmi dərəcəsi olmalıdır. Çünki dərsliklərə demək olar ki, bakalavr, magistr pilləsində keçilən mövzular daxil edilib.
“Hesab edirəm ki, bu gün dərsliklər şagirdlər üçün yox, müəllimlər üçün yazılır. Çünki bu kitabları müəllimlər özləri güclə qavrayıb başa düşür”, -K.Əsədov virtualaz.org-a açıqlamasında deyib.
Ekspertin fikrincə, dərslik siyasətində hansı prioritetin seçilməsi önəmlidir. Birincisi, məktəbin qarşısına qoyulan vəzifə savadlı, kifayət qədər sözəbaxan, sosial baxımdan qeyri-aktiv şagird hazırlamaqdırsa o zaman dərsliklər sovet dövründəki kimi yazılmalıdır. Yəni artıq-əskik mətnlərə yer verilməməli, hər şey ölçülü-biçili olmalıdır. Məsələn, birmənalı suallara birmənalı cavablar olmalıdır.
Ancaq müasir məktəbdən söhbət gedirsə, o zaman dərslik tamam başqa funksiyaları daşımalıdır: “Hazırda informasiya texnologiyaları əsridir. Bizdə isə informasiya texnologiyalarına istinad etmədən hazırlanan dərsliklər səssiz filmlər kimidir, görüntü var, amma səs yoxdur. Təəssüflər olsun ki, bu gün dərsliyə səhifələrin sayına görə yanaşırlar. Yəni səhifələr bitdi, işimiz də bitdi, buna görə də sonda hamı narazı qalır”.
Ekspert hesab edir ki, bu gün orta məktəblərin bütün siniflərində istifadə olunan dərsliklər əzab mənbəyidir, sanki şagirdə əzab vermək üçündür, bilik qazandırmaq üçün deyil.
“Avropa dərsliklərinə fikir verin, maraqlı, rəngarəng mətnlər, şəkillər, yaradıcı tapşırıqlarla zəngindir. Müəllim bunların 100-də 10-nu istifadə edə bilər. Dərslik fikir laboratoriyasıdır, tapşırıqlarda əlavə göstərişlər olmalı, şagirdə seçim imkanı verilməlidir. O zaman şagird riyaziyyatı yox, riyaziyyatın köməyi ilə həyatı öyrənəcək. Bizdə isə dərsliklərə jarqon ifadələr, vulqar cümlələr verilib, guya ki, uşağa seçim imkanı yaradılır. Halbuki mahiyyətindən asılı olmayaraq, dərsliklərdə jargon ifadələr, küçə sözləri işlədilə bilməz. Çünki bu ifadələr şagirdlərə pis nümunə ola bilər”, -K.Əsədov əlavə edib.
Qeyd edək ki, dövlət məktəblərində istifadə ediləcək dərsliklərin seçilməsi Təhsil Nazirliyi tərəfindən elan olunmuş tender əsasında aparılır. Nazirlik nəşriyyatların müəllif seçiminə müdaxilə etmir. Müsabiqəyə təqdim edilən dərslik layihələri Dərslikləri Qiymətləndirmə Şurasına təqdim olunur ki, şurada həm də Dövlət İmtahan Mərkəzinin ekspertləri iştirak edir. Qiymətləndirmə nəticəsində qalib gəlmiş dərslik geniş ictimiyyət üçün açıq elan edilir və ona dair ictimai rəyin öyrənilməsinə başlanılır.
Təhsil Nazirliyindən bildiriblər ki, 2018-2019-cu tədris ilinə dövlət ümumtəhsil müəssisələrinin I-XI sinifləri üçün 332 adda 6 726 029 nüsxə dərslik və müəllimlər üçün metodik vəsait çap edilib. Dərslik layihələri çapdan öncə ən azı 6 ay ictimai müzakirəyə çıxarılıb. Bu müzakirələrin nəticəsi olaraq, irad və təkliflər diqqətlə araşdırılaraq yekun variantda əks olunur. Hər dərsliyin istifadə müddəti onun buraxılış ilindən etibarən 4 ildir.
Mütəxəssislər isə hesab edirlər ki, bu sahədə dönüş yaratmaq üçün dərsliklərin yazılması və sifarişi mexanizmi kökündən dəyişməlidir. Dərsliklərin yazılması hər küçədən keçənə həvalə edilməməlidir.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • "Qərb və müttəfiqləri Ermənistan vasitəsilə Azərbaycanı təzyiq altında saxlamaq məqsədi güdür"
Bu gün, 19:10 |
|
|
|
| • Avropa Parlamentinin “erməni sevgisi”: - “Siyasi riyəkarlığın platforması”
Bu gün, 19:02 |
|
|
|
| • Yekun sülhdən danışmaq çətindir - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 19:00 |
|
|
|
| • Azad Qaraqoyunlu kəndi ərazisində ağacəkmə aksiyası davam etdirilir - FOTO
Bu gün, 18:56 |
|
|
|
| • İsrailin növbəti hədəfi Xameneyidir - Şok iddia
Bu gün, 16:28 |
|
|
|
| • Bakının üç şərti, İrəvanın iki istəyi var: Proses sürətləndi - AKTUAL
Bu gün, 16:17 |
|
|
|
| • İrana NÖVBƏTİ HÜCUM: - Bu dəfə terrorçular...
Bu gün, 16:12 |
|
|
|
| • Cəbhədə yeni oyunçular: Çin Ukraynaya qoşun yeridir? - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 16:09 |
|
|
|
| • Bakı aeroportu payız-qış uçuş cədvəlinə keçir - DİQQƏT
Bu gün, 16:05 |
|
|
|
| • Zaur Mikayılovdan yeni təyinat - ƏMR
Bu gün, 15:55 |
|
|
|
| • Aİ İsraillə bağlı məsləhətləşmələr aparır - TASS
Bu gün, 15:41 |
|
|
|
| • "Verilişimə nə Vəfanı, nə də Şəbnəmi çağırmayacağam"
Bu gün, 15:21 |
|
|
|
| • Bidzina İvanişvili: "Xarici agentura qalib gəlsə, müharibə olacaq" - "Keçmə, namərd körpüsündən"...
Bu gün, 15:18 |
|
|
|
| • Qapını açmadı, əlil sərnişini döydü - Bakıda avtobus sürücüsü cəzalandırıldı
Bu gün, 15:09 |
|
|
|
| • Feyziyev indi də Naxçıvanın TENDERXANASINDA... - Talıbovun dövründə oralarda görünməmişdi...
Bu gün, 15:07 |
|
|
|
| • “Müxalifətin qalib gələcəyi halda Rusiya Gürcüstanı Ukraynaya çevirə bilməyəcək...”
Bu gün, 14:59 |
|
|
|
| • “Yaşıl dünya naminə həmrəylik ili” elan edilməsi ilə əlaqədar “Ağacəkmə aksiyası” keçirilib - FOTO
Bu gün, 14:50 |
|
|
|
| • 94 yaşlı ahıl qadını qapı-qapı gəzdirdilər... - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 14:48 |
|
|
|
| • Qərb Gürcüstan hökumətinə xəbər göndərib: - “Seçkidən sonra…”
Bu gün, 14:32 |
|
|
|
| • Azərbaycanla bağlı kritik təmas: - Hakan Fidan açıq danışdı
Bu gün, 14:30 |
|
|
|
| • Azərbaycanın qarşısında HİNDİSTAN MANEƏSİ - AÇIQLAMA
Bu gün, 14:11 |
|
|
|
| • Paşinyan hakimiyyəti üçün ciddi risk - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 14:02 |
|
|
|
| • Avropa Parlamentinin qəbul etdiyi son qətnamə də... bu məqsədə xidmət edir
Bu gün, 14:00 |
|
|
|
| • Tanınmış aparıcı ailə həyatı qurdu: - “Çox xoşbəxtəm, çünki...”
Bu gün, 13:59 |
|
|
|
| • Azərbaycan beynəlxalq münasibətlərdə çoxtərəflilik prinsipinin fəal tərəfdarıdır - MƏQALƏ
Bu gün, 13:50 |
|
|
|
| • Gürcüstanda hər iki tərəf öz qələbəsinə əmindir
Bu gün, 13:43 |
|
|
|
| • Əliyevlə görüşdən sonra toplandılar - “Joqovurd”
Bu gün, 13:39 |
|
|
|
| • Xoşqədəmin çağırışı Gürcüstanı qarışdırdı: “Üzr istəsin” - DETALLAR
Bu gün, 13:34 |
|
|
|
| • Qonşu qadını döyüb, qızını öldürən şəxsə cəza verildi: - "Səhər durdum gördüm ölüb..."
Bu gün, 13:23 |
|
|
|
| • Tərtərdə "Yaşıl dünya naminə həmrəylik ili" çərçivəsində ümumrayon ağacəkmə aksiyası keçirilib - FOTO
Bu gün, 13:15 |
|
|
|
| • Əminə Yusifqızı haqqına yayılan xəbərləri YALANLADI: - “Ölsəm qəfil öləcəm, xəstə olmayacam”
Bu gün, 13:09 |
|
|
|
| • Paşinyandan geri addım: - “Referendum olmayacaq”
Bu gün, 13:00 |
|
|
|
| • “İçi çürük adamlar mənəm-mənəm deyir” - Əməkdar artist
Bu gün, 12:53 |
|
|
|
| • “NATO ölkələri BRİCS-in “qapılarını döyür”, amma...” - Hərbi analitik
Bu gün, 12:47 |
|
|
|
| • Əməkdar artist özünə BAHALI MAŞIN aldı - VİDEO
Bu gün, 12:45 |
|
|
|
| • Bakıda genişmiqyaslı iməcilik keçirilib - FOTO
Bu gün, 12:38 |
|
|
|
| • Təmiz kərə yağı istehsal etsək, 30 manata olacaq - BÖHRAN VAR...
Bu gün, 12:35 |
|
|
|
| • Qiyamətə qədər sürəcək SAVAŞ... - ŞƏRH
Bu gün, 12:25 |
|
|
|
| • Cəbrayılda yük maşını qaçıran șəxslər saxlanılıblar
Bu gün, 12:23 |
|
|
|
| • Gülənin dəfnindəki sirli adamlar – Onları mərasimə kim göndərib?
Bu gün, 12:20 |
|
|
|
| • “Apo hazırda heç bir dəyəri olmayan zavallı bir adamdır” - REAKSİYA
Bu gün, 12:19 |
|
|
|
| • Dağlıq ərazilərdə qar yağacağı ehtimalı var - belə deyirlər...
Bu gün, 12:16 |
|
|
|
| • Fransa terrorçulara və ekstremistlərə belə "hami"lik edir - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 12:15 |
|
|
|
| • Türkiyə Ermənistanla sərhədlərini açmayacaq - Sülh sazişi imzalanmasa...
Bu gün, 12:00 |
|
|
|
| • “Avropa İttifaqı mini-Çindir” - Tramp
Bu gün, 11:58 |
|
|
|
| • “İrana hücumda 100-dən çox İsrail təyyarəsi iştirak edib” – JPost
Bu gün, 11:56 |
|
|
|
| • Keçirilən aksiyalar paytaxtın ekoloji durumunu daha da yaxşılaşdıracaq - FOTO
Bu gün, 11:47 |
|
|
|
| • "Real Ermənistan Bakı, artsax və Naxçıvandan başlayır...” -Paşinyan getsə, belələri gələcək...
Bu gün, 11:36 |
|
|
|
| • Yeni HƏBS DALĞASI - Qanun sərtləşdirilsə də...
Bu gün, 11:32 |
|
|
|
| • Seymur Verdizadə baş redaktorluqdan getdi
Bu gün, 11:21 |
|
|
|
|
