Beyləqanda Yağ - Pendir Zavodu ərazisində 1992-93 - cü ildən bu günə qədər işğala məruz qalmış Füzuli, Cəbrayıl, Ağdam, Laçın rayonlarından məcburi köçkünlər məskunlaşıblar. Artıq 25 ildən çoxdur ki, həmin ərazidə 25 köçkün ailəsi özləri üçün öz hesablarına şərait yaradıb, dolanışıqlarını orda tapıblar.
Haqqında bəhs etdiyimiz Yağ - Pendir Zavodu 1982 - ci ildə inşa olunarkən hələ o vaxtlar Jdanov (indiki Beyləqan) rayonu "Sov.İKP-nin XXI qurultayı adına" kolxozun ərazisində meşə təsərrüfatından 82 sot yer ayrılmaqla ərsəyə gətirilmişdir. Bu fakt, 12.08.1991-ci il tarixində "Azərbaycan SSR Jdanov (indiki Beyləqan) rayonunun mexaniki istifadəsində olan yerquruluşu planı"nda da öz əksini tapmışdır. Əlimizdə olan həmin plandan görünür ki, ümumiyyətlə, həmin ərazi nə ƏMDK-nin balansına, nə də ki, bələdiyyə mülkiyyətinə aid deyil.
Düzdür, hazırda zavoddan heç bir əsər - əlamət qalmayıb. Bütün avadanlıqlar, dəmir borular, çənlər müxtəlif dələduz şəxslər tərəfindən talanmaqla satılıb. Bu gün də Beyləqanda daha çox "Aptek Elburus" kimi tanınan şəxs, vaxtilə rayon icra hakimiyyəti başçısının sosial-iqtisadi məsələlər üzrə müavini işləmiş, rayonda müavinlikdən daha çox "Tenderlər Kralı" kimi ad çıxaran Məhəmməd Qələndərovla birlikdə Yağ - Pendir Zavodunu aldıqlarını dilə gətirərək məcburi köçkünlərə təsir edir, sıxışdırırlar. Güya köçkünlərin 25 il bundan əvvəl məskunlaşıb yaşadıqları ərazi demə zavodun ərazisi imiş. Ancaq Yağ - Pendir Zavodu dövlət müəssisəsi olduğu üçün təbii ki, ƏMDK-nin balansında olmalıdır.
Hələ bir müddət əvvəl Elburus Əliyev zavodun ərazisində məskunlaşan bir neçə köçkünün həyətinə daxil olaraq tor çəpərlərini, əl damlarını sökərək onları məcburən çıxarmağa çalışmışdı. Həmin vaxt E. Əliyevin bu qanunsuz hərəkətləri RealMedia-az.life saytı tərəfindən içtimailəşdirildikdən, eləcə də ölkə prezidentinə və hüquq - mühafizə orqanlarına müraciət edildikdən sonra bu şəxs geri çəkilməyə məcbur oldu. Eləcə də köçkünlərin sökdürdüyü hasarlarını yenidən hördürməli oldu. Elburus Əliyev və onun Məhəmməd Qələndərov kimi işbaz həmfikirləri bir müddət dinc dayandıqdan sonra indilərdə yenə də qanunsuz hərəkətlərini davam etdirirlər. Xatırlatmağa dəyər ki, bu cütlük əvvəllər də maklerlik fəaliyyəti həyata keçirərək sovetdənqalma müəssisələrin ərazilərinə əl qoymuş, hissələrə bölərək, üstündə fərdi yaşayış evlərinin inşasına yarayacaq yurd yerləri kimi ayrı-ayrı vətəndaşlara satmışdılar.
Yeri gəlmişkən, Elburus Əliyev Yağ - Pendir Zavodunu aldığı barədə söz yaysa da, araşdırmışıq ki, əslində bu, yalandır. Sadəcə olaraq, öz adına təşkilati-hüquqi forması MMC (məhdud məsuliyyətli cəmiyyət) olan bir müəssisə açmış və həmin müəssisənin hüquqi ünvanı kimi məhz keçmiş Yağ-Pendir Zavodunu göstərmişdir. Halbuki, zavod hələ də ƏMDK-nın balansındadır, hətta heç hərraca da çıxarılmayıb.
Məlum olduğu kimi, Azərbaycanda Prezident sərəncamına əsasən, qaçqın və məcburi köçkünlər məskunlaşdıqları yerlərdən çıxarıla bilməzlər. Ta ki, özləri evlə təmin olunmayana qədər. Doğrudur, istisna hallarda mülkiyyətçilər, ələlxüsus da fərdi mənzil sahibləri məhkəmələrə müraciət edirlər, lakin məhkəmələr icraatı dayandırırlar. Köçkünlər yaşaya-yaşaya həmin ərazini kiməsə satmağa hansı mülkiyyətçi qol qoysa da, ƏMDK bir dövlət qurumu olaraq buna getməz. İki il öncə Prezident məcburi köçkünlərin yaşadığı sözügedən ərazidə infrastrukturun yaxşılaşdırılması məqsədilə maliyyə vəsaiti ayırmış, ərazinin bələdiyyə mülkiyyətinə verilməsi, köçkünlərin öz vəsaiti hesabına tikilmiş evlərin sənədləşdirilməsi qərar alınmışdır. Əgər Elburus Əliyev, yaxud, həmin zavodu hərracda satın almış kimsə varsa, elə isə qoy köçkünləri ərazidən çıxarmaq üçün məhkəməyə müraciət etsin.
Məlumata görə, Xocavənd qəsəbəsində məcburi köçkünlər üçün tikilmiş və ayın sonunadək istifadəyə verilməsi gözlənilən 146 ailəlik yeni binanın inşasının gedişində Elburus Əliyev RİH başçısı Asif Ağayevin qəbuluna gedərək, Yağ - Pendir Zavodunun ərazisində məskunlaşmış 25 köçkün ailəsinin oradan çıxarılmasını və onlara yeni tikilən evdən mənzillər verilməsi üçün köməklik göstərməsini xahiş etmişdir. Başçı isə ona: "Sən bəs kor idin, görmürdün ki, orda köçkünlər yaşayır?.." - deyərək kabinetindən qovmuşdur.
Başqa bir məlumata görə Elburus Əliyev söz çıxarıb ki, bu işin baş tutması üçün kiməsə, kimlərəsə 10 min manat xərc çəkib. Əgər həmin şəxs Elburusu qovan icra başçısı deyilsə, iki komitədən birinin, ya da hər ikisinin mənsubudur.
